BERA/ABR Testi Nedir? BERA/ABR Testi Nasıl Yapılır, Kimlere Uygulanır?
BERA/ABR, kulak yoluyla verilen klik veya ton uyaranlarına karşı işitsel sinir ve beyin sapının oluşturduğu potansiyelleri zaman domeninde kaydeden objektif bir ölçümdür. Dalga I–V kompleksinin latansları, amplitüdleri ve interlatansları, işitsel yol boyunca iletim bütünlüğü ve sinir senkronizasyonu hakkında bilgi verir. Yenidoğan ve işbirliği kısıtlı popülasyonlarda davranımsal odyometriye güvenilir bir alternatiftir ve tahmini işitme eşiklerini belirlemede kullanılır. Ayrıca retrokoklear patoloji (ör. vestibüler schwannom) ve işitsel nöropati spektrum bozukluğunu ayırt etmeye yardımcıdır. Test noninvazivdir; doğal uykuda yapılabildiği gibi, gerekirse protokole uygun sedasyonla uygulanır. Kapsamlı değerlendirme için timpanometri/akustik refleks ve otoakustik emisyon bulguları ile birlikte yorumlanması önerilir.
BERA/ABR Testi Nedir?
BERA (ABR), kulak yoluyla verilen ses uyaranlarına karşı işitsel sinir ve beyin sapında oluşan elektriksel yanıtları kaydeden, girişimsel olmayan bir işitme değerlendirme yöntemidir. Kokleanın işlevi ile işitme siniri ve beyin sapı boyunca iletimin ne kadar sağlıklı olduğunu objektif olarak gösterir.
Test sırasında tıklama ve/veya frekans özgül ton uyaranları kulaklıklardan verilir; alın ve kulak çevresine yerleştirilen elektrotlar beyin sapı dalgalarını (I–V kompleksleri) kaydeder. Bu sayede tahmini işitme eşikleri saptanır, sinir iletiminde yavaşlama veya senkronizasyon bozukluğu değerlendirilebilir.
- Noninvaziv ve ağrısızdır.
- Yenidoğan, çocuk ve yetişkinlerde uygulanabilir.
- Odyolog ve ilgili hekimlerin yorumuyla, diğer odyolojik testlerle birlikte değerlendirilir.
BERA/ABR Testi Neden Yapılır?
- Davranımsal test yapılamayan bebek ve çocuklarda işitme eşiklerini tahmin etmek.
- İşitme kaybının tipini ve derecesini destekleyici olarak belirlemek.
- İşitsel nöropati spektrum bozukluğu ve retrokoklear patoloji şüphesini incelemek.
- Yüksek riskli yenidoğan taramalarını doğrulamak.
BERA/ABR Testi Kimlere Uygulanır?
BERA/ABR, geniş bir yaş aralığında kullanılabilir ve özellikle erken tanı açısından kritik öneme sahiptir.
- Yenidoğanlar ve prematüre bebekler: Tarama testlerinde şüphe varsa veya risk faktörleri mevcutsa.
- Bebek ve küçük çocuklar: İşbirliğinin sınırlı olduğu durumlarda güvenilir değerlendirme sağlar.
- Yetişkinler: Ani/tek taraflı işitme kaybı, tinnitus, dengesizlik veya retrokoklear patoloji şüphesinde.
- Özel durumlar: Gelişimsel gecikme, nörolojik hastalıklar, işitsel nöropati şüphesi.
İşitme Testi Sonuçları Kaç Olmalı?
Yetişkinlerde 20 dB HL ve altı genellikle normal kabul edilir. İşitme kaybı dereceleri şu aralıklarda sınıflandırılır (yaklaşık değerler):
- Hafif: 21–40 dB HL – Hafif sesleri ve fısıltıyı ayırt etmek zorlaşır.
- Orta: 41–55 dB HL – Normal konuşmayı anlamada güçlük olur, gürültüde belirgin zorlanma görülür.
- Orta-ileri: 56–70 dB HL – Yüksek sesli konuşmalar bile tam anlaşılamayabilir.
- İleri: 71–90 dB HL – Yalnızca çok yüksek sesler duyulur, konuşma anlaşılabilirliği ciddi azalır.
- Çok ileri: ≥91 dB HL – En yüksek sesler dahi güçlükle algılanır; yardımcı cihazlar olmadan iletişim zor olabilir.
ABR, davranımsal odyometri gibi doğrudan eşik ölçümü yapmaz; dalga yanıtları ve eşik tahminleri klinik tablo ve diğer testlerle birlikte yorumlanır.
BERA/ABR Testi Nasıl Yapılır?
- Hazırlık: 6 aydan küçük bebeklerde genellikle doğal uykuda yapılır. Daha büyük bebek/çocuklarda hareketsizliği sağlamak için, gerekirse uygun koşullarda sedasyon uygulanabilir.
- Elektrot yerleşimi: Alın ve kulak çevresindeki cilt nazikçe temizlenir, tek kullanımlık elektrotlar yapıştırılır.
- Uyaranlar: Kulak içi kulaklıklardan tıklama ve/veya frekans özgül tonlar verilir; sinyal gürültüden ayrıştırılarak beyin sapı yanıtları kaydedilir.
- Süre: Çoğu değerlendirme 60–120 dakika sürer; uykunun bölünmesi veya ek protokoller süreyi uzatabilir.
- Güvenlik: Test ağrısızdır. Sedasyon gerekiyorsa yetkin ekip tarafından izlem altında uygulanır.
Test Sonucuna Göre Hangi Tedaviler Uygulanır?
- İletim tipi sorunlarda (ör. orta kulak patolojileri): Tıbbi/cerrahi tedavi.
- Sensörinöral kayıpta: İşitme cihazı, işitsel rehabilitasyon; uygun olgularda koklear implant değerlendirmesi.
- İşitsel nöropati/retrokklear şüphede: İleri odyolojik incelemeler, gerekli durumlarda nöroradyolojik değerlendirme ve ilgili branşlara yönlendirme.
BERA (ABR) Testi Hakkında Sık Sorulan Sorular
BERA/ABR Testi Kaç Dakika Sürer?
Genellikle 1–2 saat içinde tamamlanır; uyku bölünmesi veya ek protokoller gerekirse randevu süresi uzayabilir.
Test Güvenli mi, Ağrılı mı?
ABR noninvaziv ve ağrısızdır. Sedasyon gereken durumlarda riskler, uygulanacak yönteme ve hastanın tıbbi durumuna göre değerlendirilir.
Teste Nasıl Hazırlanmalı?
Bebeklerde randevu öncesi uykusuz bırakma ve merkezde besleyip uyutma planı yapılabilir. Yetişkinler dinlenmiş gelmeli ve test boyunca mümkün olduğunca hareketsiz kalmalıdır.
ABR ile OAE Arasındaki Fark Nedir?
OAE, kokleanın dış tüy hücrelerinin yanıtlarını ölçer; ABR ise işitme siniri ve beyin sapı iletimini değerlendirir. Birlikte kullanıldığında patolojinin yeri hakkında daha net bilgi sağlar.
Ebeveyn Eşliği ve Ücret Bilgisi
Doğal uykuda yapılan testlerde ebeveyn eşliği sıklıkla mümkündür; sedasyon gereken durumlarda merkez protokolü uygulanır. Ücret ve randevu koşulları kuruma göre değişir; güncel bilgi için başvurulan sağlık merkeziyle iletişime geçilmelidir.