Bronkoskopi Nedir? Bronkoskopi Neden ve Nasıl Yapılır?

Bronkoskopi; esnek veya sert bronkoskop kullanılarak trakeobronşiyal ağacın doğrudan değerlendirilmesini, örnek alınmasını ve seçilmiş girişimsel işlemleri mümkün kılan endoskopik bir prosedürdür. Başlıca endikasyonlar açıklanamayan öksürük, radyolojik anormallikler, enfeksiyon şüphesi, biyopsi gereksinimi ve hava yolu tıkanıklıklarının giderilmesidir. İşlem genellikle sedasyon altında, monitörizasyon eşliğinde 30–60 dakika sürer; BAL, fırçalama, biyopsi, yabancı cisim çıkarılması ve stent yerleştirme gibi uygulamalar yapılabilir. Post-prosedürel bakımda aspirasyon riskini azaltmak için boğaz uyuşukluğu geçene dek oral alım kısıtlanır. Sonuçlar 1–3 gün içinde sağlanır; patoloji ve gerekirse moleküler testler tanıyı kesinleştirir ve tedaviyi yönlendirir. Komplikasyonlar çoğunlukla minördür; kanama, hipoksemi ve nadiren pnömotoraks veya ilaç reaksiyonları görülebilir.

Bronkoskopi Nedir?

Bronkoskopi, akciğerler ve hava yollarının içeriden kamera ile görülmesini sağlayan bir endoskopik işlemdir. İnce ve ışıklı bir tüp (bronkoskop) burun ya da ağızdan geçirilerek ses tellerinin arasından ana hava yollarına ilerletilir. Çoğu olguda esnek bronkoskop tercih edilir; belirgin kanama riski, geniş yabancı cisim veya yoğun tıkanıklık varlığında sert bronkoskop gerekebilir.

Bronkoskopi Neden Yapılır?

Nedeni açıklanamayan ya da uzun süren öksürüğün araştırılması
Akciğer grafisi/BT’de saptanan anormalliklerin aydınlatılması
Enfeksiyonların tanısı için örnek alınması (BAL, kültür vb.)
Akciğer veya hava yolu dokusundan biyopsi alınması
Mukus tıkaçlarının ve yabancı cisimlerin temizlenmesi
Hava yolunun açık kalması için stent yerleştirilmesi ve seçilmiş tedavi girişimleri

Bronkoskopiye Nasıl Hazırlanılır?

İşlem öncesi genellikle 4–8 saatlik açlık gerekir. Kan sulandırıcılar ve bazı ilaçlar, hekiminiz uygunsa geçici olarak kesilebilir veya düzenlenebilir. Prosedür günü diş protezleri ve çıkarılabilir aparatlar çıkarılır; sedasyon uygulanacağı için aynı gün araç kullanmamanız ve sizi eve götürecek bir refakatçi ayarlamanız önerilir.

Bronkoskopi Nasıl Yapılır?

Bronkoskopi, klinik veya ameliyathanede monitörizasyon altında gerçekleştirilir ve genellikle 30–60 dakika sürer. İşlem sırasında kalp atımı, kan basıncı ve oksijen düzeyi izlenir; damardan sedasyon ve boğaza lokal anestezi uygulanır. Gerektiğinde bronkoalveoler lavaj, fırçalama, biyopsi, sekresyon temizliği, yabancı cisim çıkarılması veya stent yerleştirilmesi yapılabilir.

Prosedür Süresi ve Sedasyon

Hastaların çoğunda hafif-orta düzey sedasyon kullanılır; bu sayede rahatlama ve işlemi sınırlı hatırlama sağlanır. Sedasyon alan hastaların gün içinde dikkat gerektiren işlerden ve araç kullanmaktan kaçınması gerekir.

Prosedür Sırasında Neler Olur?

Bronkoskop, burun veya ağız yoluyla ilerletilir ve ucundaki kamera görüntüyü monitöre aktarır. Boğazda batma ve öksürük refleksi hissedilebilir ancak işlem genellikle ağrılı değildir. Hekim gerekli bölgelerden örnek alabilir veya hava yolundaki tıkanıklıkları açabilir.

Bronkoskopi Sonrası

İşlemden sonra boğaz ve ağız bölgesindeki uyuşukluk geçene kadar yeme-içme önerilmez. Önce su yudumlarıyla başlanır, ardından çorba ve püre gibi yumuşak gıdalar tercih edilir. Hafif boğaz ağrısı veya kısa süreli öksürük görülebilir ve genellikle kendiliğinden düzelir. Sedasyon alındıysa gün içinde araç kullanılmamalıdır.

Bronkoskopi Sonuçları

Ön bulgular çoğunlukla 1–3 gün içinde paylaşılır. Biyopsi alınmışsa patoloji incelemesi ve gerekirse moleküler/genetik testler nedeniyle yanıt süresi 2 hafta veya daha fazlasına uzayabilir. Sonuçlar; enfeksiyon, iltihap, tümör ve diğer anormalliklerin saptanmasını sağlar ve kişiye özel tedavi planı bu verilere göre oluşturulur.

Bronkoskopi Riskleri Nelerdir?

Minör kanama (özellikle biyopsi sonrası)
Geçici oksijen düşüklüğü ve bronkospazm
Nadir olarak pnömotoraks (akciğer sönmesi)
Sedatif ilaçlara bağlı reaksiyonlar
Çok nadiren enfeksiyon

Artan nefes darlığı, belirgin kanama, yüksek ateş veya göğüs ağrısı gibi olağan dışı belirtilerde gecikmeden tıbbi destek alınmalıdır.