Diş Dolgusu Nedir? Diş Dolgusu Nasıl Yapılır?

Diş dolgusu, çürükle demineralize olmuş veya travma ile hasar görmüş sert diş dokularının uzaklaştırılmasının ardından boşluğun uygun restoratif materyalle doldurulması işlemidir. Kompozit reçineler adeziv bağlantı ve estetik avantaj sunarken, amalgam yüksek oklüzal dayanım sağlar; seramik inlay-onlay restorasyonlar ise uzun ömür ve renk stabilitesiyle öne çıkar. Endikasyon ve materyal seçimi; kavite boyutu, dişin konumu, fonksiyonel yükler, estetik beklenti ve ekonomik faktörler temelinde yapılır. Uygun izolasyon, doğru adeziv protokol ve oklüzal ayarlama, postoperatif hassasiyeti azaltır ve başarıyı artırır. Tedavi sonrası uygun ağız hijyeni ve düzenli kontroller, restorasyonların ömrünü uzatır ve sekonder çürük riskini azaltır.

Diş Dolgusu Nedir?

Diş dolgusu, çürük, kırık veya çatlak nedeniyle zayıflayan diş yüzeyindeki hasarlı dokunun temizlenip ortaya çıkan boşluğun uygun bir materyalle doldurulması işlemidir. Bu sayede dişin şekli, fonksiyonu ve dayanıklılığı geri kazandırılır. Materyal seçimi dişin konumu, estetik beklenti, dayanıklılık gereksinimi ve maliyet gibi etkenlere göre yapılır.

Diş Dolgusu Çeşitleri

Günümüzde en sık kullanılan dolgu materyalleri kompozit, amalgam ve porselendir. Her birinin avantajları, sınırlılıkları ve ideal kullanım alanları farklıdır.

Kompozit dolgu
Amalgam dolgu
Porselen dolgu (inlay-onlay)

Kompozit Dolgu

Kompozit dolgular, cam partiküllerle güçlendirilmiş reçine esaslı ve diş rengine uyumlu materyallerdir. Adeziv teknikle dişe bağlanır, tabakalar halinde uygulanıp ışıkla sertleştirilir. Estetiktir, sağlıklı dokunun daha fazla korunmasına olanak tanır; ancak diş sıkma alışkanlığında ve yoğun çiğneme yükünde daha hızlı aşınabilir.

Amalgam Dolgu

Amalgam, gümüş, kalay ve bakır gibi metallerin karışımıdır ve yüksek oklüzal dayanım sunar. Arka bölge dişlerde uzun ömürlü çözümler sağlar. Metalik rengi estetik dezavantaj oluşturabilir ve bazı vakalarda zamanla minimal genleşme görülebilir.

Porselen Dolgu

Porselen (seramik) inlay-onlay restorasyonlar laboratuvarda hazırlanır ve özel adeziv simanlarla dişe yapıştırılır. Renk stabilitesi ve leke direnci iyidir, yüksek dayanıklılık sunar. Maliyeti göreceli olarak yüksektir ve çoğu kez birden fazla seans gerektirir.

Diş Dolgusu Nasıl Yapılır?

İşlem muayene ve gerekirse röntgen ile başlar. Lokal anestezi sonrası çürük doku temizlenir, diş izole edilir. Seçilen materyal, kavite tasarımına uygun biçimde yerleştirilir ve şekillendirilir. Kompozit dolgular tabakalı teknikle ışıkla sertleştirilir; amalgam dolgularda materyal kondanse edilip oyulur; porselen inlay-onlay restorasyonlar prova sonrası adeziv olarak yapıştırılır. Kapanış yüksekliği kontrol edilir ve yüzey cilalanır.

Muayene ve görüntüleme
Lokal anestezi ve izolasyon
Çürüğün temizlenmesi ve kavite hazırlığı
Dolgu materyalinin yerleştirilmesi ve şekillendirme
Oklüzyon kontrolü ve polisaj

Diş Dolgusunun Faydaları

Düzgün planlanmış ve uygulanmış dolgular dişin yapısal bütünlüğünü ve fonksiyonunu korur, hassasiyeti azaltır ve estetik görünümü iyileştirir. Ayrıca çürüğün ilerleyerek daha invaziv tedavilere yol açmasını önler.

Dişin yapısının korunması
Çiğneme fonksiyonunun iyileştirilmesi
Diş hassasiyetinin azaltılması
Estetik görünümün düzeltilmesi
Çürük ilerlemesinin durdurulması

Dişin Yapısının Korunması

Hasarlı dokunun uzaklaştırılıp boşluğun doldurulması, dişin kırılma riskini azaltır ve daha kapsamlı tedavilere duyulan ihtiyacı düşürür.

Çiğneme Fonksiyonunun İyileştirilmesi

Doğru şekillendirilen dolgu, oklüzyonu dengeler, çiğneme etkinliğini artırır ve çene eklemine binen uygunsuz yükleri azaltır.

Diş Hassasiyetinin Azaltılması

Açıkta kalan dentin yüzeylerinin kapatılması, sıcak-soğuk ve tatlı uyaranlarına karşı oluşan hassasiyeti belirgin biçimde azaltır.

Estetik Görünümün Düzeltilmesi

Diş rengine uyumlu restorasyonlar gülüş estetiğini destekler ve doğal görünüm sağlar.

Diş Çürümelerinin İlerlemesinin Önlenmesi

Dolgu, bakterilerin nüfuz edebileceği boşlukları kapatır ve sekonder çürük riskini düşürür.

Diş Dolgusu Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Anestezi etkisi geçene kadar çiğneme yapmamak yumuşak doku ısırmalarını önler. İlk 24 saat sert ve yapışkan gıdalardan kaçınmak, özellikle amalgam dolguların zarar görmesini engeller. Kompozit dolgular yerinde sertleşir; yine de erken dönemde aşırı sıcak-soğuk uyaranlardan kaçınmak ve oklüzyon yüksekliği hissediliyorsa hekime başvurmak gerekir.

Anestezi geçene kadar çiğneme yapmayın
İlk 24 saat sert ve yapışkan yiyeceklerden kaçının
Aşırı sıcak-soğuk tüketimini sınırlayın
Düzenli fırçalama ve diş ipi kullanın
Süren ağrı veya hassasiyette kontrol randevusu alın

Diş Dolgusu ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Diş Dolgusu Ne Kadar Dayanır?

Kompozit dolgular genellikle 5-10 yıl, amalgam dolgular 10-15 yıl, porselen inlay-onlay restorasyonlar 15-20 yıl dayanabilir. Ağız hijyeni, beslenme alışkanlıkları ve düzenli kontroller bu süreleri etkiler.

Diş Dolgusu Ağrıya Neden Olur mu?

İşlem lokal anestezi ile konforlu şekilde yapılır. Sonrasında kısa süreli hassasiyet normaldir; uzun süren veya artan ağrıda hekim değerlendirmesi gerekir.

Dolgu Sonrası Yemek Yemeye Ne Zaman Başlanabilir?

Kompozit dolgulardan sonra genellikle aynı gün yemek yenebilir. Amalgam dolgularda tam sertleşme yaklaşık 24 saat sürdüğünden bu sürede sert ve yapışkan gıdalardan kaçınılmalıdır.

Diş Dolgusu Neden Düşer Veya Kırılır?

Sert gıdalar, diş sıkma-gıcırdatma, oklüzal travma, geniş kavite boyutu ve alttaki sekonder çürükler dolguyu zayıflatabilir veya yerinden çıkarabilir.

Dolgu Yaptırmak Yerine Çekim Yaptırmak Daha mı İyi?

Koruyucu yaklaşım önceliklidir; mümkünse diş onarılmalıdır. Çekim, protez veya implant gibi ek tedaviler gerektirdiğinden genellikle son çaredir.

Ön Diş Dolgusu Nasıl Yapılır?

Ön bölgede kompozit materyal katmanlı teknikle uygulanır, dişin doğal formu ve rengi taklit edilerek ışıkla sertleştirilir ve cilalanır.

Estetik Diş Dolgusu Nedir?

Diş rengine uyumlu kompozit veya seramik materyallerle yapılan, doğal görünümü hedefleyen restorasyonlardır.

Diş Dolgusu Ne Kadar Sürer?

İşlem süresi kavite büyüklüğüne göre değişir; çoğu tek yüzeyli dolgu 20-40 dakika, daha geniş restorasyonlar 40-60 dakika sürebilir.

Hatalı Diş Dolgusu Nasıl Anlaşılır?

Yüksek kapanış hissi, çiğneme ile ağrı, kenar boşluğu hissi, süren sıcak-soğuk hassasiyeti ve diş eti tahrişi uyarıcı bulgulardır.

Diş Dolgusu Acıtır mı?

Lokal anestezi ile ağrı hissedilmez. Anestezi sonrası kısa süreli hassasiyet normal olup genellikle birkaç gün içinde geçer.