Diş Eti Hastalıkları Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Periodontal hastalıklar, dental plak kaynaklı inflamatuvar süreçlerle başlayan ve tedavi edilmezse periodontal bağ dokusu ile alveolar kemik kaybına yol açabilen bir spektrumu kapsar. Gingivitis geri döndürülebilirken periodontitis ilerleyici doku yıkımıyla seyreder ve diş kaybının önde gelen nedenlerindendir. Sigara, diyabet, hormonal değişimler, stres ve genetik yatkınlık başlıca risk faktörleridir. Tanı; klinik muayene, periodontal sondalama, kanama ve plak indeksleri ile desteklenir. Tedavi basamakları; profesyonel diş taşı temizliği ve kök yüzeyi düzleştirme, adjuvan lokal/sistemik antimikrobiyal yaklaşımlar ve endikasyonda cerrahi girişimleri içerir; lazer uygulamaları seçilmiş olgularda iyileşmeyi destekleyebilir. Erken müdahale ve düzenli idame bakımı, prognozu iyileştirir ve sistemik hastalıklarla potansiyel olumsuz ilişkileri azaltabilir.

Diş Eti Hastalığı Nedir?

Diş eti hastalığı, dişleri çevreleyen ve destekleyen dokuların mikrobiyal plak nedeniyle iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir hastalıklar grubudur. Erken evrede gingivitis olarak adlandırılan tablo geri döndürülebilirken, ilerleyen olgularda bağ dokusu ve kemiğin etkilendiği periodontitis gelişebilir. Düzenli ve etkili ağız bakımı ile profesyonel temizliğin birlikte yürütülmesi, hastalığın ilerlemesini durdurmanın temelidir.

Diş Eti Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler çoğu zaman sessiz başlayabilir ve günlük bakım sırasında fark edilir. Aşağıdaki bulgular, diş eti hastalığını düşündürür:

Kızarık, morumsu veya şiş diş etleri
Fırçalama, diş ipi kullanımı veya yemek sırasında kanama
Hassasiyet, çiğneme sırasında ağrı
Ağız kokusu ve kötü tat
Diş eti çekilmesi, dişlerde uzama hissi
Dişlerde sallanma ve ısırış düzeninde değişiklik

Çocuklarda da benzer belirtiler görülebilir; özellikle fırçalama sırasında kanama ve diş etlerinde şişlik erken uyarı işaretleridir.

Diş Eti Hastalığı Neden Olur?

Temel neden, diş ve diş eti hattında biriken bakteri plağının oluşturduğu inflamasyondur. Plak uzaklaştırılmadığında mineralize olarak diş taşına dönüşür ve iltihap diş eti altına ilerleyebilir. Aşağıdaki durumlar riski artırır:

Yetersiz ağız hijyeni ve düzensiz profesyonel bakım
Sigara ve tütün ürünleri
Hormon değişiklikleri (hamilelik, ergenlik, menopoz)
Diyabet ve diğer kronik hastalıklar
Stres, genetik yatkınlık ve bağışıklık zayıflığı
Yetersiz beslenme (özellikle C vitamini eksikliği)
Ağız kuruluğu, bazı ilaçların yan etkileri
Uyumsuz protezler veya restorasyonlar, diş sıkma/gıcırdatma

Diş Eti Hastalıkları Nelerdir?

Diş eti hastalıkları kapsamına, iltihaplanma ile başlayan ve ilerledikçe destek dokularda kayıplara yol açabilen çeşitli tablolar girer.

Diş Eti İltihabı (Gingivitis)

Diş etlerinde kızarıklık, şişlik ve kanama ile seyreder; zamanında müdahale ile tamamen geri döndürülebilir.

Diş Eti Çekilmesi

Diş eti kenarının geriye doğru hareketi sonucu kök yüzeyleri açığa çıkar; hassasiyete ve çürük riskinde artışa yol açabilir.

Diş Eti Apsesi

Bakteriyel enfeksiyonun lokalize irin birikimine yol açtığı, ağrılı ve bazen şişlikle seyreden tablodur; hızlı tedavi gerektirir.

Kronik Periodontitis

Gingivitisin ilerlemesiyle gelişebilir; diş eti çekilmesi ve alveolar kemik kaybı ile karakterizedir.

Agresif Periodontitis

Daha genç yaşlarda görülebilir ve hızlı doku kaybına neden olabilir; yakın takip ve yoğun tedavi gerektirir.

Nekrotizan Ülseratif Gingivitis (NUG)

Şiddetli ağrı, kanama ve kötü koku ile seyreden, ülserasyonların görüldüğü akut bir formdur; stres ve bağışıklık sorunlarıyla ilişkilidir.

Nekrotizan Ülseratif Periodontitis (NUP)

NUG’un ileri formu olup hızlı doku/kemi̇k kaybı ve diş kaybına yol açabilir.

Diş Eti Büyümesi (Gingival Hiperplazi)

Bazı ilaçlar veya hormonal etkilerle diş etinde hacim artışı gözlenebilir; mekanik temizliği zorlaştırır.

Hormonal Gingivitis

Ergenlik, hamilelik veya menopoz gibi dönemlerde hormonal değişimlere bağlı olarak belirti şiddeti artabilir.

Diş Eti Hastalıkları Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, hastalığın şiddetine göre basamaklandırılır ve amaç iltihabı kontrol altına almak ile doku yıkımını durdurmaktır.

Profesyonel diş temizliği: Plak ve diş taşının diş eti üstü ve altından uzaklaştırılması ilk adımdır.
Kök yüzeyi düzleştirme (küretaj): Diş eti altındaki birikimlerin temizlenmesi ve kök yüzeyinin pürüzsüzleştirilmesi nüks riskini azaltır.
İlaç tedavisi: Seçilmiş vakalarda lokal (jel/çip) veya sistemik antibiyotikler ve antiseptikler kullanılabilir.
Cerrahi yaklaşımlar: Flap cerrahisi, diş eti veya kemik greftleri ve rejeneratif teknikler ileri olgularda uygulanabilir.
Lazer destekli tedavi: Enfekte dokuların hedefe yönelik uzaklaştırılmasına yardımcı olabilir ve iyileşmeyi destekleyebilir.
İdame ve evde bakım: Düzenli kontrol randevuları, doğru fırçalama, diş ipi/arayüz fırçası kullanımı ve risk faktörlerinin yönetimi tedavi başarısını belirler.

Diş Eti Hastalıkları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Çocuklarda Diş Eti Hastalığı Olur Mu?

Evet. Çocuklarda en sık gingivitis görülür; fırçalama sırasında kanama ve diş etinde şişlik tipiktir. Düzenli bakım ve eğitimle kontrol altına alınabilir.

Hamilelik Döneminde Diş Eti Hastalığı Olur Mu?

Evet. Hormonal değişiklikler diş eti duyarlılığını artırır ve “gebelik gingiviti” gelişebilir; etkin hijyen ve hekim takibi önerilir.

Diş Eti Hastalıkları Daha Çok Hangi Yaşlarda Olur?

Her yaşta görülebilir; periodontitis riski erişkinlerde daha yüksektir. Erken yaşlarda da yetersiz bakım ve risk faktörleriyle ortaya çıkabilir.

Diş Eti Hastalıklarının Belirtileri Nelerdir?

Kızarıklık, şişlik, kanama, hassasiyet, ağız kokusu, diş eti çekilmesi, mobilite ve ısırış değişiklikleri en yaygın belirtilerdir.

Diş Eti Hastalıklarına Ne Sebep Olur?

Esas neden bakteri plağıdır; sigara, diyabet, hormonal değişimler, stres ve genetik faktörler riski artırır.

Diş Eti Hastalıkları Nasıl Tedavi Edilir?

Profesyonel temizlik ve kök yüzeyi düzleştirme temel yaklaşımdır; gerektiğinde antibiyotik ve cerrahi uygulanır, lazer desteklenebilir.

Diş Eti Hastalıkları Nasıl Önlenir?

Günde iki kez fırçalama, diş ipi/arayüz fırçası kullanımı, dengeli beslenme, sigaradan kaçınma ve düzenli diş hekimi kontrolleri ile önlenebilir.

Diş Eti Hastalıkları Diş Kaybına Yol Açabilir Mi?

Evet. Kontrol altına alınmayan periodontitis, destek dokuları yıkar ve diş kaybına neden olabilir.

Diş Eti Hastalıkları Başka Sağlık Sorunlarına Neden Olabilir Mi?

Periodontal inflamasyon; diyabet kontrolünü zorlaştırabilir ve kardiyometabolik risklerle ilişkilendirilebilir.

Diş Eti Hastalıkları Kalıtsal Mıdır?

Genetik yatkınlık riski artırır; ancak etkili ağız bakımı ve risklerin yönetimiyle kontrol edilebilir.

Diş Eti Kanaması Normal Midir?

Hayır. Kanama çoğu kez iltihap belirtisidir ve değerlendirilmesi gerekir.