Diş Eti Kanaması Nedir? Diş Eti Kanaması Neden Olur? Ne İyi Gelir?

Diş eti kanaması en sık gingivitis ve periodontitisin bir bulgusudur ve diş eti kenarında plak-tartar birikimi ile ilişkilidir. Sert fırçalama, uyumsuz protezler ve yetersiz ağız hijyeni lokal nedenler arasındadır; C ve K vitamini eksikliği, diyabet, trombositopeni, hemofili/Von Willebrand hastalığı ve lösemi gibi sistemik durumlar da kanamayı artırabilir. Tanıda klinik muayene esastır; ayırıcı tanı için laboratuvar değerlendirmeleri gerekebilir. Tedavi, profesyonel diş taşı temizliği ve iyi ağız bakımı uygulamalarıyla başlar; sistemik bir neden saptanırsa özgül tedavi planlanır. Düzenli diş hekimi kontrolleri, tütün kullanımından kaçınma ve yeterli mikro besin alımı nüksü azaltır.

Diş Eti Kanaması Nedir?

Diş eti kanaması, diş ile diş etinin birleştiği bölgede ortaya çıkan ve çoğunlukla yetersiz ağız bakımı nedeniyle gelişen bir bulgudur. Düzenli ve doğru fırçalama, günlük diş ipi ve periyodik diş hekimi kontrolleri hem kanamayı azaltır hem de diş eti hastalıklarının ilerlemesini önler. Bazen çok sert fırçalama, sert kıllı fırça kullanımı veya uyumsuz protezler de kanamayı tetikleyebilir.

Diş Eti Kanamasının Belirtileri ve Tipleri

Kanama çoğu zaman fırçalama, diş ipi kullanımı veya sert gıdaları çiğneme sırasında fark edilir; nadiren kendiliğinden de olabilir. Eşlik edebilen bulgular arasında diş etinde şişlik, kızarıklık, hassasiyet, ağız kokusu, kötü tat ve ileri olgularda dişlerde sallanma bulunur. Şiddetli, sık tekrarlayan veya uzun süren kanamalarda ve açıklanamayan başka belirtiler varsa zaman kaybetmeden diş hekimine başvurulmalıdır.

Diş Eti Kanaması Neden Olur?

En yaygın neden, diş eti hattında biriken plağın iltihaplanmaya yol açmasıdır. Temizlenmeyen plak zamanla tartara dönüşür, kanamayı artırır ve ilerlediğinde periodontitise zemin hazırlar. Aşağıdaki durumlar da kanamaya katkı sağlayabilir:

Diş Eti İltihabı (Gingivitis)

Plak kaynaklı yüzeysel iltihaplanmadır. Diş etinde kızarıklık, şişlik ve fırçalama sırasında kanama görülebilir. Düzenli fırçalama, diş ipi ve antibakteriyel gargara ile genellikle geri döndürülebilir.

Periodontitis

Tedavi edilmeyen gingivitis, dişi tutan doku ve kemiğin etkilendiği periodontitise ilerleyebilir. Kolay kanama, diş eti çekilmesi, dişlerde gevşeme, ısırışta değişiklik, ağız kokusu ve kötü tat sık görülen bulgulardır. İlerlemiş olgularda diş kaybı gelişebilir.

Diyabet

Tip 1 veya tip 2 diyabette bağışıklık yanıtı zayıflar ve iyileşme gecikir; bu nedenle diş eti enfeksiyonlarına yatkınlık artar ve kanama kolaylaşır.

Lösemi

Lösemide trombosit sayısı düşebildiğinden kanamaların durması güçleşir; diş eti kanaması bu durumun bir bulgusu olabilir.

Trombositopeni

Düşük trombosit sayısı, küçük travmalarla dahi diş etlerinde uzayan kanamalara yol açabilir.

Hemofili veya Von Willebrand Hastalığı

Pıhtılaşma bozukluklarında kan normal hızda pıhtılaşamaz; diş tedavileri veya minör kesiler sonrasında yoğun diş eti kanamaları görülebilir.

C Vitamini Eksikliği

C vitamini doku onarımı ve kolajen sentezi için gereklidir. Eksikliğinde halsizlik, huzursuzluk, diş etinde şişlik ve kanama gelişebilir. Günlük beslenmede turunçgiller, çilek, brokoli, biber, domates ve patates gibi kaynakların yer alması destek olur.

İskorbüt

Ağır C vitamini eksikliğine bağlı gelişir; güçsüzlük, anemi, cilt altı kanamalar ve tipik olarak diş eti kanaması ile seyreder.

K Vitamini Eksikliği

K vitamini pıhtılaşma için gereklidir. Yetersiz alım veya emilim bozukluğu kanama eğilimini artırabilir. Ispanak, lahana, pazı ve yeşil yapraklılar ile zeytinyağı ve bazı bitkisel yağlar iyi kaynaklardır.

Hamilelik

Hormonal değişiklikler diş etlerini daha hassas hale getirir ve kanamaya yatkınlık oluşturabilir.

Diş Eti Kanaması Nasıl Teşhis Edilir?

Diş hekimi ayrıntılı ağız içi muayene yapar ve tıbbi öyküyü sorgular. Plak-tartar birikimi dışında kanamayı açıklayabilecek sistemik nedenlerden şüphelenilirse tam kan sayımı ve gerekli diğer laboratuvar testleri istenebilir.

Diş Eti Kanaması Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, nedene yöneliktir. Çoğu olguda profesyonel plak ve tartar temizliği kanamayı azaltır; ardından düzenli ağız bakımı ve kontroller nüksü engeller. Sistemik bir durum saptanırsa ilgili branşlarla birlikte altta yatan hastalığın tedavisi planlanır. İyileşme sürecinde yumuşak kıllı diş fırçası ve diş hekiminin önerdiği teknik ve ürünler tercih edilmelidir.

Evde Bakım Önerileri

Yumuşak kıllı fırçayla günde en az iki kez nazik fırçalayın; günlük diş ipi kullanın.
Antibakteriyel ağız gargaralarını hekiminizin önerdiği şekilde uygulayın.
Dengeli beslenin; aşırı atıştırmadan ve rafine karbonhidratlardan kaçının.
Tütün ürünlerini bırakın; hem kanamayı artırır hem de bulguları maskeleyebilir.
Vitamin eksikliği varsa, hekim önerisiyle beslenmenizi düzenleyin ve gerekirse takviye alın.
İlaçlar kanamayı artırıyorsa bunu doktorunuza bildirin; hekim onayı olmadan ilaç değişikliği yapmayın.
Protez veya apareyleriniz uyumsuzsa diş hekiminize başvurun.

Diş Eti Kanaması Nasıl Önlenir?

Doğru ağız hijyeni alışkanlıkları en etkili korunma yoludur: her öğünden sonra mümkünse fırçalama, günlük diş ipi, düzenli hekim kontrolleri ve profesyonel temizliğin aksatılmaması. Beslenmede C ve K vitamini kaynaklarına yer vermek, tütünden uzak durmak ve uygun fırça-tekniği kullanmak riski belirgin azaltır.