Fraksiyonel Lazer Nedir? Faraksiyonel Lazer Hakkında Bilinmesi Gerekenler
CO2 fraksiyonel lazer, mikrotermal hasar kolonları ve arada bırakılan sağlam doku köprüleri ile neokolagenezi uyararak iz ve kırışıklık görünümünü azaltır. Ayarlanabilir enerji ve nokta yoğunluğu sayesinde etki derinliği kontrol edilebilir; Er:YAG’a kıyasla daha derine nüfuz edebilir. Akne ve cerrahi/kesici izleri, cilt gençleştirme ve strialarda aylık aralıklarla 1–3 seans genellikle yeterlidir; gerekirse ek seanslar planlanır. İyileşme tipik olarak 2–7 gün eritem ve ödem ile seyreder; klinik iyileşme haftalar içinde belirginleşir. Potansiyel yan etkiler arasında postinflamatuvar hiperpigmentasyon, enfeksiyon ve suboptimal iyileşme yer alır; güneşten korunma ve uygun hasta seçimi sonuçları iyileştirir.
Fraksiyonel Lazer Nedir?
Fraksiyonel lazer, cilde mikrometre boyutunda termal sütunlar oluşturarak arada sağlam doku köprüleri bırakan, böylece hızlı onarım ve yeni kolajen üretimini tetikleyen bir yöntemdir. Özellikle Karbondioksit (CO2) fraksiyonel lazer; akne ve diğer yara/yanık/kesik izleri, cilt çatlakları ve kırışıklıkların görünümünü azaltmada sık tercih edilir. FDA onaylı cihazlarla yapılan uygulamalar bilimsel çalışmalarda da yer bulmuştur.
CO2 Fraksiyonel Lazerin Özellikleri
Lazer enerjisi dokudaki su tarafından emilir ve uygulanan alanda kontrollü buharlaşma (ablasyon) oluşturur. Etkinin derinliği ve yoğunluğu kişiye, endikasyona ve hedef dokuya göre ayarlanabilir. Doku tamamıyla tahrip edilmediği için iyileşme süresi klasik ablatif lazerlere göre daha kısadır.
Fraksiyonel CO2 ve Erbiyum:YAG Arasındaki Fark
Erbiyum:YAG lazer suya daha yüksek oranda tutunduğundan daha yüzeysel etki ederken, CO2 fraksiyonel lazer daha derin tabakalara ulaşabilir. Bu nedenle derin izler ve belirgin kırışıklıklarda CO2, yüzeysel lezyonlarda ise Er:YAG ön planda olabilir.
Yöntemin Avantajları
- Doku tamamen ortadan kaldırılmadığı için aşırı doku reaksiyonu riski düşüktür.
- Genellikle daha az ağrı ve daha kısa iyileşme süresi görülür.
- Enfeksiyon ve kötü iyileşme olasılığı azaltılabilir.
- Etkinin derinliği ve yoğunluğu kontrollü şekilde ayarlanabilir.
Akne ve İz Tedavisi
Akne İzleri Nasıl Oluşur?
Akne, özellikle ergenlikte sık görülür ve iyileşme sürecinde atrofik (çökük), hipertrofik (kabarık) ya da yalnızca renk değişikliği yapan izler bırakabilir. Yüz bölgesi en sık etkilenen alandır.
Akne İzlerinin Tedavisi
Maske, krem ve peeling gibi yöntemler sınırlı fayda sağlayabilir. Günümüzde CO2 fraksiyonel lazer, hasarlı alanları kısmi olarak buharlaştırıp yerini yeni dokunun almasını sağlayarak izlerin görünümünü kademeli olarak azaltır. Genellikle 1–3 seans uygulanır ve seanslar yaklaşık ayda bir planlanır; gerekirse ek seanslar eklenebilir. İlk iyileşme bulguları birkaç hafta içinde belirginleşir.
Kesici Alet İzleri
Kaza veya travma sonrası jilet, bıçak gibi aletlere bağlı izler estetik açıdan rahatsız edebilir.
Kesici İzlerinin Tedavisi
İzi doğrudan hasarlayan agresif girişimler izleri kötüleştirebilir. CO2 fraksiyonel lazer, dokuyu daha düzgün iyileşmeye teşvik ederek görünümü iyileştirebilir. Başarı; izin derinliği, yaygınlığı ve cilt tipine göre değişir. Uygulamalar genellikle ayda bir tekrarlanır.
Cilt Gençleştirme
Yaşlanma ile kolajen lifleri yıpranır; önce ince, sonra derin kırışıklıklar oluşur. Yüz ve eller daha erken etkilenir.
Kırışıklıklarda Uygulama
Fraksiyonel lazer, kontrollü mikro hasar oluşturarak cildin onarım mekanizmalarını harekete geçirir ve yeni kolajen oluşumunu hızlandırır. Göz çevresi ve göz kapakları ile dudak çevresindeki "sigara çizgileri"nde dikkatle seçilmiş parametrelerle uygulanabilir.
Seans Sayısı ve Aralıkları
Kişinin cilt yapısı, yaşı ve kırışıklık derinliğine göre çoğunlukla 1–3 seans yeterlidir. Seans aralıkları genellikle bir aydır; bazı durumlarda tek seans dahi tatmin edici sonuç verebilir.
Cilt Çatlakları
Çatlaklar Neden Oluşur?
Ergenlikte hızlı büyüme, kilo alıp verme ve gebelik gibi durumlarda mekanik gerilme, genetik ve hormonal etkilerle strialar gelişebilir. Erken dönemde pembe-mor renkte olan çatlaklar zamanla griye döner; kalça, basen, karın ve memede sık görülür.
Çatlakların Tedavisi
CO2 fraksiyonel lazer, yoğunluk ve derinlik parametreleri hastaya göre ayarlanarak çatlakların görünümünü azaltabilir. Erken evredeki (pembe-mor) çatlaklar daha iyi yanıt verme eğilimindedir. Çoğunlukla 1–3 seans uygulanır; gerekirse seans sayısı artırılabilir.
Seans Süreci ve Güvenlik
Uygulama ve İyileşme Süreci
İşlem öncesi genellikle topikal anestezik kullanılır. Sonrasında 2–7 gün süren kızarıklık ve hafif şişlik görülebilir; takiben geçici kabuklanma ve soyulma oluşur. Güneşten korunma, nemlendirici kullanımı ve hekimin önerdiği bakım protokolleri iyileşmeyi destekler.
Güvenlik ve Uygun Olmayabilecek Durumlar
- Aktif cilt enfeksiyonu, açık yara veya herpes alevlenmesi varlığında işlem ertelenmelidir.
- Yakın dönemde sistemik izotretinoin kullanımı ve fotoya duyarlılık yapan ilaçlar dikkatle değerlendirilmelidir.
- Daha koyu cilt tiplerinde postinflamatuvar hiperpigmentasyon riski nedeniyle parametreler ve bakım titizlikle planlanmalıdır.
- Öncesi/sonrası dönemde güneşten korunma ve hekim önerilerine uyum sonuçları belirgin şekilde iyileştirir.