Göz Kanlanması Nedir? Neden Olur ve Nasıl Geçer?

Göz kanlanması, konjonktival damarların dilatasyonu veya inflamasyonu ile ortaya çıkan, sıklıkla benign ancak bazı durumlarda acil müdahale gerektirebilen bir bulgudur. Etiyolojide alerjik reaksiyonlar, kuru göz, subkonjonktival hemoraji, konjonktivit, blefarit, üveit, sklerit ve açı kapanması glokomu gibi nedenler yer alır. Tedavi, nedene yöneliktir: yapay gözyaşı, soğuk kompres, alerji damlaları, antimikrobiyaller, topikal steroidler ve gerekli hallerde cerrahi/incelemeler uygulanabilir. Vazo-konstriktör damlalar kısa süreli kullanılmalı, şiddetli ağrı, fotofobi, görme azalması veya travma öyküsünde acil değerlendirme yapılmalıdır. Bebeklerde doğuma bağlı subkonjonktival kanama genellikle kendiliğinden düzelir. Çoğu olgu 1-2 hafta içinde iyileşir.

Göz Kanlanması Nedir?

Göz kanlanması, konjonktiva altındaki küçük damarların genişlemesi veya iltihaplanması sonucu gözün beyaz kısmında kızarıklıkla seyreden durumdur. Tek ya da iki gözde olabilir; ani başlayan tek taraflı kızarıklık ve ağrı daha ciddi bir sorunu düşündürebilir. Kızarıklığa yanma, batma, sulanma, kaşıntı, ışığa hassasiyet veya görme bulanıklığı eşlik edebilir.

Göz Kanlanması Neden Olur?

Göz kanlanmasının çok sayıda nedeni vardır; hafif yüzeysel irritasyondan acil müdahale gerektiren durumlara kadar geniş bir yelpazede görülebilir.

Alerjiler

Polen, ev tozu akarları, hayvan tüyü ve sigara dumanı gibi alerjenler kaşıntı, sulanma ve kızarıklığa yol açabilir. Burun akıntısı ve hapşırma eşlik edebilir.

Kuru Göz

Gözyaşı yetersizliği veya kalitesindeki bozulma sonucunda batma, yanma, kum kaçmış hissi, ışığa duyarlılık ve gelip giden bulanık görme gelişebilir. Kontakt lens kullanımı ve ileri yaş kadınlarda daha sık görülür.

Subkonjonktival Hemoraji

Yüzeysel bir damarın çatlamasıyla parlak kırmızı bir alan oluşur. Genellikle ağrısızdır, görmeyi etkilemez ve 1-2 haftada kendiliğinden kaybolur. Hipertansiyon, diyabet ve kan sulandırıcı kullanımı risk artırabilir.

Konjonktivit

Konjonktivanın iltihabıdır. Viral/bakteriyel formlar bulaşıcıdır; alerjik form bulaşıcı değildir. Kızarıklık, çapaklanma, batma ve sulanma ile seyreder.

Blefarit

Göz kapağı kenarının kronik iltihabıdır. Yağ bezlerinin tıkanması ve bakteriyel yük artışıyla ilişkili olup kapak kenarında kabuklanma, yanma ve sulanmaya neden olur.

Üveit

Uveanın iltihabıdır; otoimmün hastalıklar ve enfeksiyonlarla ilişkili olabilir. Kızarıklığa ek olarak göz ağrısı, fotofobi ve görme bulanıklığı yapar; tedavi edilmezse kalıcı görme kaybı gelişebilir.

Sklerit

Skleranın iltihabıdır ve sıklıkla şiddetli ağrı, hassasiyet ve görmede azalma ile seyreder. Romatolojik hastalıklarla ilişkili olabilir ve acil değerlendirme gerektirir.

Arpacık

Meibomian bezlerinin iltihabına bağlı, kapak kenarında ağrılı, kızarık, şiş odak gelişir; bazen bezelye büyüklüğüne ulaşabilir.

Açı Kapanması Glokomu

Göz içi sıvısının drenaj açısının aniden kapanmasıyla göz basıncı hızla yükselir. Şiddetli göz ağrısı, baş ağrısı, bulanık görme, haleler ve bulantı-kusma ile birlikte kızarıklık olur; acil tedavi edilmezse kalıcı görme kaybı gelişebilir.

Göz Kanlanması Nasıl Geçer?

Yapay gözyaşı damlaları tahrişi azaltabilir ve yüzeydeki alerjenleri uzaklaştırabilir.
Alerjisi olanlarda antihistaminik veya mast hücre stabilizatörü içeren göz damlaları yararlı olabilir.
Vazokonstriktör (kızarıklık giderici) damlalar en fazla 3 gün kullanılmalı; aksi halde rebound kızarıklık gelişebilir.
Günde birkaç kez kapalı göz kapağına soğuk kompres uygulanabilir.
Gözleri ovuşturmaktan kaçının; kontakt lensleri önerilen sürede ve hijyen kurallarına uygun kullanın.
Ekran karşısında 20-20-20 kuralını uygulayın ve ortamı nemlendirin.
Toz, duman ve kimyasal irritanlardan uzak durun; makyajı gün sonunda tamamen temizleyin.

Acil başvuru gerektiren bulgular: şiddetli ağrı, görme azalması, fotofobi, kimyasal temas, göze yabancı cisim/çarpma, baş ağrısı ve bulantı-kusma ile birlikte kızarıklık, yeni başlayan tek taraflı yoğun kızarıklık.

Bebeklerde Göz Kanlanması

Yenidoğanlarda doğum sırasında artan basınca bağlı subkonjonktival kanama sık görülür, ağrısızdır ve genellikle kendiliğinden düzelir. Zor/uzun süren doğum, iri bebek ve forseps/vakum kullanımı risk faktörleri arasındadır. Ağrı, ışık hassasiyeti veya görme ile ilgili şikayetler varsa hekim değerlendirmesi gerekir.

Göz Kanlanması Tedavisi

Tedavi altta yatan nedene yöneliktir ve hekim tarafından planlanır.

Topikal alerji damlaları ve yapay gözyaşı
Viral/bakteriyel etyolojiye yönelik antiviral veya antibiyotik damlalar/merhemler
Şiddetli inflamasyonlarda kısa süreli steroid damlalar (hekim kontrolünde)
Yabancı cisim çıkarılması ve yüzey irrigasyonu (serum fizyolojik ile)
Glokom, üveit ve sklerit gibi durumlarda ileri tedaviler ve gerekirse cerrahi

Göz Kanlanması Kaç Günde Geçer?

Nedene bağlı olarak değişir; yüzeysel kanamalar ve hafif irritasyonlar çoğunlukla 1-2 haftada geriler. Enfeksiyonlar ve inflamatuar durumlarda uygun tedavi ile iyileşme hızlanır.