İşitme Kaybı Nedir? İşitme Kaybı Dereceleri ve İşitme Kaybı Tedavisi

İşitme kaybı, iç kulak, işitme siniri veya iletim mekanizmasındaki bozukluklara bağlı olarak her yaşta görülebilen bir durumdur ve erkeklerde daha sık rapor edilir. Etiyolojide ototoksik ilaçlar, gürültü maruziyeti, presbiküzis, enfeksiyonlar, otoskleroz, Meniere hastalığı ve genetik faktörler yer alır. Tanıda subjektif (odyometri) ve objektif testler kullanılarak işitme kaybının tipi, derecesi ve laterality’si belirlenir. Tedavide işitme cihazları, timpanostomi tüpleri, stapes cerrahisi, koklear implantlar, yardımcı dinleme cihazları ve konuşma‑okuma eğitimi gibi rehabilitasyon yaklaşımları öne çıkar. Altta yatan nedenin tedavisi (örneğin enfeksiyon veya Meniere) sonuçları iyileştirebilir. Erken başvuru ve kişiye özel yönetim, iletişim becerilerini ve yaşam kalitesini belirgin ölçüde artırır.

İşitme Kaybı Nedir?

İşitme kaybı; sesleri algılama, ayırt etme ve konuşmaları takip etme yetisinin azalması ya da kaybolmasıdır. Her yaşta görülebilir; ancak yaş ilerledikçe risk yükselir ve erkeklerde daha sık izlenir. 65–74 yaş aralığındaki erkeklerin hatırı sayılır bir kısmında değişen derecelerde işitme kaybı bulunduğu bildirilmektedir.

İşitme Kaybı Nedenleri

İşitme kaybı doğuştan olabileceği gibi yaşamın ilerleyen dönemlerinde farklı etkenlerle de gelişebilir.

İlaç kullanımı (ototoksisite)

Bazı kemoterapi ajanları ve loop diüretikler gibi ilaçlar iç kulağa toksik etki yaparak geçici ya da kalıcı işitme kaybına yol açabilir.

Kafa içi bası ve tümörler

Kafa içi basıncın artması veya kulak-beyin bölgesindeki tümörler iletim veya sinirsel işitme yollarını etkileyerek işitme kaybına neden olabilir.

Yaşlanma (presbiküzis)

Yaşa bağlı iç kulak ve işitme siniri dejenerasyonu sık görülen bir nedendir. Diyabet ve endokrin hastalıkları gibi eşlik eden durumlar süreci hızlandırabilir.

Yüksek sese maruziyet

Gürültülü iş/ortamlar ve 95 dB üzerindeki ani sesler kokleada hasara yol açabilir. Koruyucu ekipman kullanımı riski azaltır. Ayrıca şu durumlar da işitme kaybına neden olabilir:

Viral veya bakteriyel kulak enfeksiyonları
Orta kulakta kronik sıvı birikimi
Kafa travmaları
Anormal kemik büyümesi (otoskleroz)
İnme
Genetik yatkınlık
Meniere hastalığı

İşitme Kaybı Belirtileri

İşitme kaybı ani başlayabilir veya yıllar içinde yavaşça ilerleyebilir. Erken dönemde fark edilmeyebilir; yine de aşağıdaki bulgular uyarıcı olabilir:

Çevrenizden sözleri tekrarlamasını sık isteme
Kalabalık ve gürültülü ortamlarda konuşmaları ayırt etmede zorlanma
Televizyon ya da müzik sesini farkında olmadan yükseltme ve uyarı alma
Günlük sohbetleri takip ederken güçlük çekme

Bu yakınmalar sürüyorsa bir Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanına başvurun.

İşitme Kaybı Tanı Yöntemleri

Ön değerlendirmede olası enfeksiyon ve diğer nedenler araştırılır. Ardından subjektif (örneğin saf ses odyometrisi) ve objektif işitme testleri ile kaybın tipi (iletimsel, sensörinöral veya mikst), derecesi ve hangi kulakta olduğu belirlenir.

Öykü ve test sonuçlarına göre hekim cerrahi müdahale gerekip gerekmediğine veya işitme cihazı gibi rehabilitasyon seçeneklerine karar verebilir.

İşitme Kaybı Tedavi Yöntemleri

Pek çok işitme kaybı türü tamamen geri döndürülemese de, uygun yaklaşımlarla iletişim ve yaşam kalitesi belirgin şekilde iyileştirilebilir.

İşitme cihazları

Bireye uygun seçilen ve ayarlanan işitme cihazları, konuşma anlaşılırlığını ve sosyal iletişimi destekler.

Timpanostomi tüpleri

Basınç dengeleme tüpleri, özellikle kronik orta kulak sıvısında havalanmayı artırarak işitmeyi iyileştirebilir.

Otoskleroz cerrahisi

Orta kulaktaki üzengi (stapes) hareketinin kısıtlandığı olgularda, stapesin protezle değiştirilmesi işitmeyi artırabilir.

Koklear implant

İleri-çok ileri sensörinöral kaybı olan ve işitme cihazlarından fayda görmeyen hastalarda, sesi doğrudan işitme sinirine ileten implant sistemleri düşünülebilir.

Yardımcı dinleme cihazları

Telefon amplifikatörleri, kişisel FM sistemleri ve TV dinleme çözümleri gibi yardımcı teknolojiler günlük iletişimi kolaylaştırır.

Konuşma‑okuma eğitimi

Dudak ve ağız hareketlerini yorumlama becerisini geliştiren eğitimler, konuşma anlaşılırlığını artırabilir.

Altta yatan hastalıkların tedavisi

Meniere gibi eşlik eden hastalıkların yönetimi ve uygun ilaç tedavileri semptom kontrolüne katkı sağlar.

İlgili Tıbbi Birimler

Kulak Burun Boğaz (KBB) klinikleri tanı, tedavi ve takip süreçlerinin merkezindedir.