Kalp Ağrısı Neden Olur? Kalp Ağrısı Nasıl Geçer?

Kalp ağrısı (anjina), miyokardın oksijen talebi ile arzı arasındaki dengesizlik sonucu gelişen, çoğunlukla göğüste baskı veya sıkışma şeklinde hissedilen bir yakınmadır. En yaygın etiyoloji, aterosklerotik koroner arter hastalığı olup; koroner spazm, ritim bozuklukları, kapak patolojileri ve miyokardit gibi durumlar da benzer semptomlara yol açabilir. Tanıda öykü ve fizik muayenenin yanı sıra EKG, kardiyak biyobelirteçler (troponin), efor testleri, ekokardiyografi ve koroner anjiyografi kullanılır. Tedavi; anti-iskemik ilaçlar (nitratlar, beta blokerler, kalsiyum kanal blokerleri), risk azaltıcı tedaviler (antitrombositler, statinler), yaşam tarzı değişiklikleri ve uygun olgularda perkütan koroner girişim veya bypass cerrahisini içerir. Angina ile miyokard enfarktüsü ayrımı prognostik açıdan kritiktir; uzamış ve şiddetli istirahat ağrısı acil değerlendirme gerektirir.

Kalp Ağrısı Nedir?

Kalp ağrısı (anjina), kalp kasının ihtiyacı olan oksijenin geçici olarak yetersiz kalması sonucu göğüste baskı, sıkışma veya yanma olarak hissedilen bir yakınmadır. Çoğu zaman efor, stres, soğuk hava ya da ağır yemekler ile tetiklenir ve dinlenmeyle hafifler.

Kalp Ağrısı Nedenleri

En yaygın neden koroner arter hastalığıdır; bunun yanında farklı kalp ve kalp dışı durumlar da ağrıya yol açabilir.

Koroner Arter Hastalığı

Koroner damarlarda daralma veya tıkanma, miyokarda giden kan akımını azaltarak eforla artan göğüs ağrısına neden olur.

Stabil Anjina

Öngörülebilir biçimde eforla başlayan, dinlenince dakikalar içinde geçen göğüs ağrısı ile seyreder.

Dengesiz Anjina

İstirahatte başlayan, yeni ortaya çıkan veya giderek şiddetlenen ağrıdır; acil değerlendirme gerektirir.

Koroner Arter Spazmı

Koroner damarın geçici kasılması sonucu ortaya çıkar; dinlenmede epizodik ağrı yapabilir.

Aritmiler

Hızlı ya da düzensiz kalp atımları, miyokardın oksijen dengesini bozarak rahatsızlık hissi oluşturabilir.

Diğer Nedenler

Kapak hastalıkları, kalp kası iltihabı, kalp yetersizliği gibi kalbe ait; akciğer, sindirim ve kas-iskelet kaynaklı sorunlar gibi kalp dışı nedenler de göğüs ağrısı yapabilir.

Kalp Ağrısı Belirtileri

Semptomlar kişiden kişiye değişse de tipik yakınmalar aşağıdakileri içerir:

Göğüste baskı, sıkışma veya yanma hissi
Ağrının sol kol, omuz, boyun, çene veya sırta yayılması
Nefes darlığı, çarpıntı
Soğuk terleme
Bulantı veya kusma
Baş dönmesi, halsizlik ve olağan dışı yorgunluk

Kalp Ağrısı Nasıl Anlaşılır?

Ağrının yeri, şiddeti, süresi, tetikleyicileri ve eşlik eden bulgular dikkatle değerlendirilir; eforla artıp dinlenme ile azalan örüntü kalp kökenini düşündürür.

Kalp Ağrısı Nerede Hissedilir?

Genellikle göğüs orta hattı veya sol tarafta hissedilir; bazen kola, boyuna, çeneye veya sırta yayılabilir.

Kalp Ağrısı Nasıl Teşhis Edilir?

Tıbbi öykü ve fizik muayene
Elektrokardiyografi (EKG)
Efor testi
Kan testleri (troponin vb.)
Göğüs röntgeni
Ekokardiyografi
Koroner anjiyografi

Kalp Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi altta yatan nedene yöneliktir ve ilaç, yaşam tarzı değişikliği ile girişimsel seçeneklerin kombinasyonunu içerebilir.

İlaç Tedavisi

Nitratlar, beta blokerler ve kalsiyum kanal blokerleri semptomları azaltır; uygun hastalarda antitrombosit ve statin tedavileri kardiyovasküler riskleri düşürür.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Akdeniz tipi beslenme ve tuz kısıtlaması
Düzenli aerobik egzersiz
Sigarayı bırakma ve alkolü sınırlama
Kilo, tansiyon, diyabet ve kolesterol kontrolü
Stres yönetimi ve yeterli uyku

Perkütan Müdahaleler ve Cerrahi

Daralmış damarların balon ile genişletilip stentlenmesi (anjiyoplasti) veya uygun olgularda bypass cerrahisi uygulanabilir.

Kalp Ağrısı ve Göğüs Ağrısı

Kalp ağrısı genellikle göğüs orta hattı/sol tarafta baskı-sıkışma şeklindedir; akciğer, sindirim ve kas-iskelet kaynaklı göğüs ağrıları farklı özellikler gösterebilir. Nedeni ayırt etmek için tıbbi değerlendirme gereklidir.

Çocuklarda Kalp Ağrısı

Çocuklarda kalp kökenli göğüs ağrısı nadirdir; çoğu yakınma kas-iskelet sistemi kaynaklıdır. Doğuştan kalp hastalıkları ve miyokardit gibi durumlar gerektiğinde tetkik edilir.

Çocuklarda Belirtiler

Göğüste baskı veya ağrı
Nefes darlığı, çarpıntı
Baş dönmesi, bayılma hissi veya olağan dışı yorgunluk

Psikolojik Kalp Ağrısı

Stres, anksiyete ve panik atak; kalp sorunu olmaksızın göğüste sıkışma veya ağrı hissi oluşturabilir. Psikoterapi ve stres yönetimi yaklaşımları faydalı olabilir.

Kalp Ağrısı ve Kalp Krizi

Angina genellikle eforla tetiklenir ve dinlenmeyle geçer; kalp krizi ise koroner damarın ani tıkanmasına bağlı, daha şiddetli ve uzun süren ağrı ile seyreder ve acil müdahale gerektirir.

Ne Zaman Acil Yardım Almalı?

5–10 dakikadan uzun süren veya giderek şiddetlenen göğüs ağrısı
İstirahatte başlayan yeni göğüs ağrısı
Nefes darlığı, yoğun terleme, bulantı-kusma, bayılma eşlik etmesi
Önceden farklı olan ağrının karakter değiştirmesi