Kalp İçinde Gelişen Enfeksiyonlar

Endokardit, kalbin endotel yüzeyinin ve özellikle kapakçıkların enfeksiyonudur; klinik tablo enfeksiyonun yeri ve etken mikroorganizmaya göre değişkenlik gösterir. Patogenezde anormal kan akımı endotel hasarına ve fibrin-trombosit birikimine yol açar; ağız florasındaki bakterilerin dolaşıma girmesiyle enfeksiyon yerleşebilir. Subakut formda uzun süren ateş, halsizlik, kilo kaybı ve gece terlemeleri sık görülür; sol kalp tutulumunda sistemik emboliler, sağ kalp tutulumunda ise pulmoner komplikasyonlar gelişebilir. Tanı konan olgularda damar içi antibiyotik tedavisi genellikle 4–6 hafta sürer; kalp yetmezliği veya tekrarlayan emboli gibi durumlarda cerrahi gündeme gelebilir. Korunmada iyi diş hijyeni önemlidir ve antibiyotik profilaksisi yalnızca seçilmiş yüksek riskli hastalara, belirli girişimler öncesinde hekim tarafından değerlendirilerek uygulanmalıdır.

Genel Bakış: Kalp İçinde Gelişen Enfeksiyonlar

Endokardit, kalbin iç yüzeyini ve özellikle kapakçıklarını tutan mikrobik bir hastalıktır. Bulgular enfeksiyonun yerleştiği bölgeye ve etken mikroorganizmaya göre farklılık gösterebilir. Tanı bazen güç olabilir ancak tedavisiz bırakıldığında ciddi komplikasyonlara yol açabileceğinden hızlı değerlendirme ve tedavi gerektirir.

Endokardit Nedir?

Endokardit, kalp kapakları ve kalbin iç yüzeyini örten endotel tabakasının enfeksiyonudur. Klinik pratikte “kalp kapakçığı iltihabı” olarak da adlandırılır ve hem doğumsal hem de sonradan gelişen kalp hastalıklarında görülebilir.

Nedenler ve Patogenez

Doğumsal veya edinilmiş kalp hastalıklarında oluşan anormal kan akımı endotel yüzeyine zarar vererek alttaki kollajenin açığa çıkmasına neden olur. Bu bölgede fibrin ve trombositlerin birikmesiyle bakterisiz pıhtılar (vejetasyonlar) oluşur; özellikle ağız florasındaki bakterilerin kan dolaşımına girmesiyle bu alanlarda enfeksiyon gelişebilir. Erken ameliyat sonrası endokardit, cerrahi saha veya protez kapak/malzemelerin işlem sırasında bakteriyel kontaminasyonu ile ilişkili olabilir.

Belirtiler

Semptomlar enfeksiyonun tipi ve yerine göre değişkenlik gösterir.

Subakut tablo: Haftalar-aylar süren ateş, halsizlik/kırgınlık, kilo kaybı, gece terlemesi, dalak büyümesi ve yeni ya da artmış kalp üfürümü.
Sol kalp tutulumunda: Beyin, kol ve bacaklar, karaciğer, dalak ve böbreklere; nadiren koroner arterlere pıhtı atımına bağlı tıkanmalar.
Sağ kalp tutulumunda: Akciğerlerde emboli ve buna bağlı solunumsal yakınmalar.

Tedavi

Standart tedavi, damardan uygulanan antibiyotiklerin en az 4–6 hafta sürdürülmesidir. Kalp yetmezliği bulgularının belirgin olduğu, kontrolsüz enfeksiyon veya tekrarlayan embolilerin izlendiği olgularda cerrahi girişim gündeme gelebilir.

Korunma

İyi diş hijyeni ve diş eti hastalıklarının önlenmesi, endokardit riskini azaltmada temel yaklaşımdır. Çocukluk çağından itibaren düzenli diş fırçalama ve çürüklerin tedavisi önem taşır. Antibiyotik profilaksisi ise yalnızca seçilmiş yüksek riskli hastalarda, belirli girişimler öncesinde hekim değerlendirmesiyle planlanmalıdır; pek çok girişimde rutin profilaksi önerilmez.

Korunma Önerilmeyen Girişimler

Diş etleri, diş kökü veya ağız mukozasında delinmeye yol açabilen diş girişimleri
Solunum yolu girişimleri
Cilt ve kas-iskelet sistemi girişimleri
Genitoüriner sistem girişimleri
Gastrointestinal sistem girişimleri