Kemik İliği ve Kök Hücre Toplama Yöntemleri


Kemik İliği ve Kök Hücre Toplama Yöntemleri

Kök hücre naklinde hücreler üç temel kaynaktan elde edilir: kemik iliği, çevresel kan (aferez ile) ve göbek bağı kanı. Kemik iliği hasadı, donörün kalça kemiğinden iğneyle, lokal veya genel anestezi altında yapılır ve otolog, sinjeneik, allojeneik nakiller için geçerlidir. Çevresel kan kök hücrelerinde mobilizasyon için büyüme faktörleri kullanılır; aferez cihazı kök hücreleri diğer kan bileşenlerinden ayırırken kalan kan geri verilir ve oturumlar genellikle 4–6 saat sürer. Göbek bağı kanı, kordon kesildikten sonra ilk dakikalarda toplanır, doğumu/bebeği etkilemez ve işlendikten sonra uygun koşullarda dondurularak saklanır.

Kemik İliği ve Kök Hücre Toplama Yöntemleri

Kemik iliği naklinde alıcıya aktarılacak kök hücreler; kemik iliği, çevresel (dolaşımdaki) kan ve göbek bağı kanı olmak üzere üç ana kaynaktan toplanabilir. Kullanılan kaynağa göre naklin adı değişir.

Kemik İliği Nakli (İliğe Dayalı Toplama)

Kök hücreler, donörün kalça kemiğinden iğne ile alınan ve “hasat” olarak adlandırılan işlemle elde edilir. Bu yöntem otolog, sinjeneik ve allojeneik nakillerde aynı prensiplerle uygulanır.

  • Girişim yeri: kalça kemiği (pelvis).
  • Uygulama: lokal veya genel anestezi altında iğne ile aspirasyon.
  • Kapsam: otolog, sinjeneik ve allojeneik nakillerde benzer prosedür.

Dolaşan Kök Hücre Toplama (Aferez)

Kemik iliğindeki kök hücreler büyüme faktörleriyle mobilize edilerek kana çıkarılır ve “aferez” adı verilen cihazlar aracılığıyla kandan ayrıştırılır.

  • Hazırlık: büyüme faktörleri ile mobilizasyon.
  • Toplama: kan kateterle alınır; aferez cihazı kök hücreleri ayırırken kalan kan geri verilir.
  • Süre: her oturum genellikle 4–6 saat sürer.
  • Seans sayısı: hedef hücre sayısına göre kişiden kişiye değişir.

Göbek Bağı Kanı (Kordon Kanı)

Yeni doğanın kordonundan, kordon kesildikten sonraki ilk dakikalarda alınan kan kök hücre yönünden zengindir ve nakillerde kullanılabilir.

  • Toplama zamanı: kordon kesimini takiben ilk 10 dakika içinde.
  • Güvenlik: işlem normal doğum sürecini veya bebeği etkilemez.
  • İşlem sonrası: laboratuvarda işlenir ve uygun koşullarda dondurularak saklanır.