Konjonktivit Nedir? Konjonktivit Belirtileri ve Tedavisi

Konjonktivit, konjonktival dokunun inflamasyonu olup en sık viral, bakteriyel ve alerjik etiyolojilerle ortaya çıkar. Klinik olarak kızarıklık, akıntı, sulanma, kaşıntı, fotofobi ve kapak/konjonktiva ödemi ile seyreder; özellikle viral ve bakteriyel olgular bulaşıcıdır. Tedavi etiyolojiye yöneliktir: viral olgularda destekleyici bakım, bakteriyel olgularda topikal antibiyotikler, alerjik olgularda antihistaminik ve mast hücre stabilizatörleri tercih edilir. İrritan/kimyasal temaslarda acil irrigasyon esastır; kuru göze bağlı irritasyonda suni gözyaşları fayda sağlar. Uygun hijyen önlemleri ve kontakt lens pratiğinin düzenlenmesi yayılımı azaltır. Şiddetli ağrı, görme azalması veya dirençli semptomlarda oftalmolojik değerlendirme gereklidir.

Konjonktivit nedir?

Konjonktivit, gözlerin beyaz kısmını (sklera) ve göz kapaklarının iç yüzünü kaplayan şeffaf zar olan konjonktivanın iltihaplanmasıdır. Halk arasında kırmızı göz hastalığı olarak bilinir ve damarlanmanın belirginleşmesi nedeniyle kızarıklık, batma ve akıntı ile seyreder.

Konjonktivit tipleri

Etiyolojiye göre başlıca üç grupta incelenir: viral, bakteriyel ve alerjik konjonktivit.

Viral konjonktivit

Genellikle soğuk algınlığına benzer virüslerle ilişkilidir ve oldukça bulaşıcıdır. Çoğu olgu birkaç gün/hafta içinde kendini sınırlar; semptomları hafifletmeye yönelik damlalar ve hijyen önlemleri esastır.

Bakteriyel konjonktivit

Elde-göz temasından veya kontamine eşyalardan bulaşabilir. Sarı-yeşil yoğun akıntı ve çapaklanma tipiktir. Hekimin değerlendirmesi ile topikal antibiyotikli damla/merhemler kullanılır.

Alerjik konjonktivit

Polen, toz, evcil hayvan tüyü gibi alerjenlere karşı gelişir; şiddetli kaşıntı ve sulanma ön plandadır ve bulaşıcı değildir. Antihistaminik ve antialerjik damlalar semptomları azaltır.

Belirtiler

Gözlerde kızarıklık ve kanlanma
Sulanma ve çapaklanma
Kaşıntı, yanma veya batma
Kirpiklere yapışan iltihaplı akıntı
Göz kapağı ve konjonktivada şişlik
Işığa hassasiyet (fotofobi)
Gece artan akıntı

Konjonktivit bulaşıcı mı?

Viral ve bakteriyel konjonktivit bulaşıcıdır; damlacık yoluyla (öksürme-hapşırma), el-göz temasıyla ve ortak kullanılan eşyalarla yayılabilir. Alerjik konjonktivit bulaşıcı değildir.

Nedenler ve risk faktörleri

Üst solunum yolu enfeksiyonları
Yetersiz klorlanmış havuzlarda yüzme
Kirli ellerle göze temas
Polen, toz, hayvan tüyü gibi alerjenler
Göze toz, kıl, kum gibi yabancı cisimler
Kontakt lens altına kaçan partiküller
Gözyaşı yetersizliği ve çevresel kuruluk (rüzgar, güneş)
Göze kimyasal madde sıçraması
Sigaraya maruziyet

Tedavi

Yaklaşım altta yatan nedene göre planlanır; kendi kendine ilaç başlamadan önce hekime başvurulması önerilir.

Viral konjonktivitin tedavisi

Soğuk kompres ve suni gözyaşı
Gerekirse semptom giderici damlalar
Hijyen önlemleri ve istirahat

Bakteriyel konjonktivitin tedavisi

Hekimin uygun gördüğü topikal antibiyotikli damla/merhem
Akıntının steril gazlı bez ile temizlenmesi
Lens kullanımına ara verilmesi

Alerjik konjonktivitin tedavisi

Antihistaminik ve/veya mast hücre stabilizatörü damlalar
Tetikleyicilerden kaçınma
Soğuk kompres ve suni gözyaşı

Kuru göz/irritatif-kimyasal durumlar

Kuru gözde suni gözyaşı ve çevresel nemin artırılması
Kimyasal temasta gözün acilen bol suyla yıkanması ve acil değerlendirme

Korunma ve hijyen

Ellerinizi sık sık yıkayın, gözlerinizi ovalamayın
Kontakt lensleri iyileşene kadar kullanmayın; takıp çıkarırken ellerinizi mutlaka yıkayın
Havlu, yastık kılıfı, makyaj malzemesi gibi kişisel eşyaları paylaşmayın; havlu ve kılıfları sık değiştirin
Göz enfeksiyonu varken havuza girmeyin; yüzme sırasında yüzücü gözlüğü kullanın
Öksürürken/hapşırırken ağzınızı kapatın; sonrasında ellerinizi temizleyin
Sık dokunduğunuz yüzeyleri (telefon, tezgah, lavabo) düzenli temizleyin
Duş alırken kontakt lensleri çıkarın

Ne zaman doktora başvurulmalı?

Şikayetler birkaç gün içinde düzelmiyorsa
Şiddetli ağrı, görme azalması veya belirgin ışık hassasiyeti gelişirse
Yoğun, kalın akıntı varsa veya tek gözde ağır seyrederse
Kontakt lens kullanıyorsanız