Labial Yapışıklık Genel Tanıtım ve Tedavi Yöntemleri
Labial yapışıklık, prepubertal dönemde düşük östrojen seviyeleri ve lokal irritasyonun birlikteliğiyle labia minoranın orta hatta ince bir membranla füzyonudur. Klinik olarak vajinal girişin kısmen ya da tamamen kapanması, idrar akımında değişiklikler, postmiksyonal damlama ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarıyla ortaya çıkabilir. Tanı çoğunlukla fizik muayene ile konur ve doğumsal bir malformasyondan ziyade edinsel bir süreçtir. İlk basamak yönetim; irritanların uzaklaştırılması, hijyen eğitimi ve varsa enfeksiyonun tedavisidir. Çoğu olgu 2-3 haftalık topikal hormon (genellikle östrojen) pomadı ile düzelir; dirençli veya tekrarlayan vakalarda kesme gerektirmeden künt cerrahi ayrıştırma uygulanabilir. Cerrahi sonrası bariyer pomat kullanımı ve düzenli takip, nüks riskini azaltmak için önem taşır.
Genel Bakış
Labial yapışıklık, çocukluk çağında labia minoranın orta hatta ince bir zarla birleşmesiyle vajinal girişin kısmen ya da tamamen kapanmasıdır. Çoğunlukla doğuştan değildir; östrojenin düşük olduğu dönemde kuruluk ve lokal tahrişin etkisiyle gelişir.
Labial Yapışıklık Nedir?
Küçük dudakların alt bölümden başlayıp kimi zaman klitorise doğru uzanan şekilde birbirine yapışması söz konusudur. Yüzey genellikle beyaz-mavimsi ve incedir.
Belirti ve Bulgular
- İdrar akımında incelme, düzensizlik veya ikiye ayrılma
- İdrar sonrası damlama, içerde biriken idrarın aniden boşalması
- Vulvada kızarıklık, tahriş, kaşıntı
- Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları
- Çoğu çocukta ağrı belirgin olmayabilir; bazı olgular tesadüfen fark edilir
Nedenler ve Riskler
Prepubertal dönemde düşük östrojen seviyeleri, bölgesel kuruluk ve tahrişe yatkınlık oluşturur. Tahriş edici sabun/şampuanlar, paraziter enfeksiyonlar (ör. kıl kurdu), mantar ya da diğer enfeksiyonlar ve nadiren travma/istismar risk faktörleri arasındadır.
Tanı ve İzlem
Tanı genellikle fizik muayene ile konur. Vajinal girişin görünümü ve idrar akımı değerlendirilir. İzlemde şikayetler, enfeksiyon bulguları ve tekrar riskine yönelik kontroller planlanır.
Tedavi Yöntemleri
İlk adım tahrişe yol açan etkenleri uzaklaştırmak ve varsa enfeksiyonu tedavi etmektir. Çoğu olgu topikal hormon içeren pomatla kısa sürede düzelir.
Topikal Hormon Kremi
Günde hekimin önerdiği sıklıkta, yapışıklık hattına ince tabaka halinde 2-3 hafta uygulanır. Uygulama sırasında nazik temizlik ve bariyer nemlendiriciler yararlı olabilir.
Cerrahi Ayrıştırma (Release)
İnatçı veya tekrarlayan olgularda, kesme gerektirmeden künt ayrıştırma yapılabilir. İşlem kısa sürer; sonrasında lokal bakım, bariyer pomat ve irritanlardan kaçınma nüks riskini azaltır.
Evde Bakım ve Önleme
- Bölgeyi suyla nazikçe temizlemek, tahriş edici sabun/banyolardan kaçınmak
- Düzenli bez/tuvalet hijyeni ve bölgenin kuru tutulması
- Hekimin önerdiği bariyer pomat veya nemlendiricileri kullanmak
- Paraziter enfeksiyon şüphesinde değerlendirme ve tedavi
- Kontrol randevularını aksatmamak; nüks eğilimini gözlemek
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
- İdrar yapmada belirgin zorlanma, idrar yapamama
- Ateş, yanma, kötü kokulu idrar gibi enfeksiyon bulguları
- Tekrarlayan yapışıklık veya artan yakınmalar
- Travma/istismar şüphesi
Tıbbi Birimler
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları (Pediatri) birimleri tanı, tedavi ve izlem süreçlerini yürütür.