Larenjit Nedir? Larenjit Belirtileri Neler? Larenjit Tedavisi
Larenjit, larenks ve ses tellerinin akut veya kronik inflamasyonu olup en sık viral üst solunum yolu enfeksiyonlarına, reflüye, sesin aşırı kullanımına ve irritanlara maruziyete bağlı gelişir. Klinik olarak ses kısıklığı, boğaz ağrısı, yutkunma güçlüğü, hırıltı ve kuru öksürük ile seyreder. Tanıda öykü ve fizik muayene temel olup, gerek duyulursa laringoskopi ve şüpheli lezyonlarda biyopsi uygulanır. Akut olgular genellikle 1-2 haftada kendiliğinden düzelir; tedavi destekleyici önlemler, altta yatan nedene yönelik ilaçlar ve yaşam tarzı düzenlemelerini içerir. Antibiyotikler yalnızca bakteriyel etyoloji düşünüldüğünde endikedir.
Larenjit nedir?
Larenjit, gırtlakta yer alan ses tellerinin iltihaplanması veya tahrişi sonucu gelişir. Bu durum, sesin boğuk ve kısık çıkmasına, konuşurken ve yutkunurken ağrıya, bazen de nefes alırken zorlanmaya yol açabilir. Çoğu vaka kısa sürede kendiliğinden düzelir; ancak ses kısıklığı ve iltihap bulguları 2-3 haftadan uzun sürerse değerlendirme için hekime başvurulmalıdır.
Larenjit neden olur?
Ses tellerinin ödemlenmesi ve tahrişi, ses kalitesinin değişmesine ve ağrıya neden olur. Üst solunum yolu enfeksiyonları, reflüye bağlı asit teması, sigara dumanı gibi irritanlar, alerjiler ve sesin aşırı veya yanlış kullanılması başlıca etkenlerdir. Yaşlanma ile dokular daha hassas hale gelebilir.
Larenjite neden olabilecek durumlar
- Viral veya bakteriyel üst solunum yolu enfeksiyonları
- Gastroözofageal reflü hastalığı
- Sigara içimi ve pasif duman maruziyeti
- Alerjik reaksiyonlar
- Sesin aşırı veya yanlış kullanımı
Larenjitin belirtileri
Larenjit, sıklıkla sinüzit, nezle ve grip gibi üst solunum yolu hastalıkları eşliğinde görülür. Belirtiler kişiden kişiye değişse de en sık karşılaşılan yakınmalar şunlardır:
- Ses kısıklığı ve boğuk ses
- Boğaz ağrısı ve yutkunma güçlüğü
- Hırıltı ve nefes alırken rahatsızlık hissi
- Kuru öksürük veya sürekli boğaz temizleme ihtiyacı
- Ateş ve halsizlik
- Gırtlakta yumru hissi
Larenjit nasıl teşhis edilir?
Hekim, öykü ve fizik muayene ile değerlendirme yapar. Altta yatan nedeni belirlemek veya diğer olasılıkları dışlamak için endoskopik incelemeler istenebilir.
Laringoskopi
Ağız yoluyla uygulanan ince, ışıklı bir endoskop ile gırtlak ve ses telleri doğrudan görüntülenir; polip veya tümör gibi yapılar saptanabilir.
Fiber optik laringoskopi
Esnek bir endoskopla yapılan laringoskopi, muayene sırasında konforu artırır ve ayrıntılı görüntüleme sağlar.
Biyopsi
Şüpheli doku alanlarından küçük örnekler alınarak patolojik inceleme yapılır ve anormal hücresel değişiklikler araştırılır.
Larenjit nasıl tedavi edilir?
Akut larenjit olgularının çoğu 1-2 hafta içinde düzelir. Kronikleşen yakınmalarda altta yatan nedeni hedefleyen ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri birlikte planlanır.
İlaçlar
- Bakteriyel enfeksiyon düşünülürse antibiyotikler
- Ödem ve inflamasyonu azaltan ilaçlar
- Reflü eşlik ediyorsa mide asidini düzenleyen ilaçlar
- Geniz akıntısını azaltmaya yönelik tedaviler
Yaşam tarzı önerileri
- Sigarayı bırakmak ve dumandan uzak durmak
- Alkol ve kafein tüketimini kısıtlamak
- Baharatlı yiyecekler ve reflü tetikleyicilerinden kaçınmak
- Yeterli su içmek ve ortamı nemlendirmek
- Ses istirahati ve doğru ses kullanımı