LDH Nedir? LDH Yüksekliği, Düşüklüğü ve Normal Değerleri

LDH, enerji metabolizmasında yer alan ve hücre hasarı olduğunda kana salınan bir enzimdir. LDH testi, kan veya diğer vücut sıvılarında enzim düzeyini ölçerek doku yıkımını değerlendirmeye yardımcı olur ve kalp, karaciğer, kas, hematolojik ve onkolojik durumların tanı-takibinde kullanılır. Yüksek LDH genellikle doku hasarını, hemolitik süreçleri, enfeksiyonları veya maligniteleri düşündürür; numune hemolizi ve yoğun egzersiz yalancı yükseklik yapabilir. Düşük LDH nadirdir ve çoğu zaman klinik açıdan sınırlı anlama sahiptir. Yetişkinler için tipik referans aralığı 120–246 IU/L olup pediatrik değerler yaşa göre değişir; sonuçlar laboratuvar yöntemlerine ve klinik tabloya göre birlikte yorumlanmalıdır.

LDH (Laktat Dehidrogenaz) nedir?

LDH, laktat ile piruvat arasındaki dönüşümü katalizleyen, enerji üretiminde rol oynayan bir enzimdir. Kas, karaciğer, kalp ve böbrek gibi pek çok dokuda bulunur. Hücreler hasar gördüğünde LDH kana salınır ve düzeyi yükselir; bu nedenle LDH doku hasarının duyarlı fakat spesifik olmayan bir göstergesi olarak kullanılır.

LDH testi nedir?

LDH testi, kan veya gerektiğinde diğer vücut sıvılarındaki LDH düzeyini ölçerek doku yıkımını değerlendirmeye yarar. Kalp kası hasarı, karaciğer hastalıkları, kas yaralanmaları, hemolitik anemi ve bazı kanserlerin tanı ve izlemi için sıklıkla istenir. İzoenzim analizi (LDH-1–LDH-5) uygun durumlarda hasarın kaynağı hakkında ek ipuçları sağlayabilir.

LDH testi nasıl yapılır?

Örnek türleri ve hazırlık

Genellikle koldan alınan venöz kan ile çalışılır; bazı klinik senaryolarda beyin-omurilik veya plevral sıvıdan da ölçüm yapılabilir. Özel hazırlık çoğu zaman gerekmez; ancak kullanılan ilaçlar, yakın zamanda yapılan yoğun egzersiz ve travma gibi etkenler sonuçları etkileyebilir.

Testin uygulanışı

Kan örneği uygun tüpe alınır, laboratuvarda LDH aktivitesi analiz edilir ve sonuç referans aralıklarıyla karşılaştırılır. Sonuçlar, klinik bulgular ve diğer testlerle birlikte yorumlanır.

Sonucu etkileyen etmenler

Numune alma sırasında oluşan hemoliz, yoğun fiziksel aktivite, bazı ilaçlar ve laboratuvar yöntemi LDH değerini etkileyebilir. Bu nedenle gerektiğinde tekrar örnekleme veya ek testler istenir.

LDH testi neden yapılır?

Doku hasarını saptamak ve izlemek
Karaciğer hastalıklarını (hepatit, siroz vb.) değerlendirmek
Kalp krizi sonrası miyokard hasarını destekleyici olarak incelemek
Kas yaralanmaları ve rabdomiyolizi değerlendirmek
Hemolitik anemi gibi anemi türlerini ayırt etmeye yardımcı olmak
Zatürre veya plevral sıvı varlığında akciğer kaynaklı süreçleri değerlendirmek
Kanserlerin tanı/evreleme ve tedavi yanıtını izlemek
Böbrek hastalıkları ve diğer sistemik enfeksiyonlarda doku hasarını izlemek

LDH tek başına hasarın yerini belirlemez; gerekirse görüntüleme, diğer biyokimya testleri ve LDH izoenzimleri ile değerlendirme tamamlanır.

LDH yüksekliği nedir?

Yetişkinlerde sık kullanılan referans aralığının (yaklaşık 120–246 IU/L) üzerindeki sonuçlar LDH yüksekliği olarak yorumlanır ve genellikle doku hasarını düşündürür. Başlıca nedenler arasında kalp kası hasarı, karaciğer hastalıkları (hepatit, siroz, tümörler), kas travmaları veya hastalıkları (rabdomiyoliz), hemolitik anemi, lenfoma/lösemi/metastatik kanserler, pankreatit, zatürre/pulmoner emboli, böbrek hastalıkları, inme, ciddi enfeksiyonlar ve bazı ilaçların toksik etkileri yer alır. Numune hemolizi ve yoğun egzersiz yalancı yüksekliğe neden olabilir.

LDH düşüklüğü nedir?

LDH düşüklüğü nadirdir ve çoğu durumda klinik açıdan sınırlı önem taşır. Genetik LDH enzim eksiklikleri, belirgin beslenme yetersizlikleri veya bazı ilaçlar/analitik faktörler düşük ölçümlere yol açabilir.

LDH normal değerleri kaç olmalı?

Yetişkinler için tipik referans aralığı 120–246 IU/L’dir; yöntem ve laboratuvara göre küçük farklılıklar olabilir. Çocuklarda yaş ve cinsiyete bağlı olarak aralıklar daha geniştir:

Erkek çocuklar: 1 gün–1 ay 125–735 IU/L, 1–3 yaş 155–345 IU/L, 6–9 yaş 145–300 IU/L, 15–18 yaş 105–235 IU/L
Kız çocuklar: 1 gün–1 ay 145–765 IU/L, 3–6 yaş 135–345 IU/L, 9–12 yaş 120–260 IU/L

Sonuçların doğru yorumlanması için laboratuvarın referans aralığı ve hastanın klinik bulguları birlikte değerlendirilmelidir.