Lenf Hastalıkları Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Lenfanjit, ciltteki lezyonlardan lenfatik sisteme giren patojenlerin lenf kanallarında oluşturduğu akut iltihabi tablodur; çizgisel eritem, hassasiyet ve sistemik ateş bulgularıyla seyredebilir. Erken dönemde uygun antimikrobiyal tedavi, yara bakımı ve elevasyon, komplikasyonları azaltır. Lenfödem ise lenfatik drenaj bozukluğuna bağlı protein açısından zengin lenf sıvısının dokularda birikmesiyle oluşan kronik bir ödemdir. Klinik yönetimin temelini, manuel lenf drenajı, kompresyon bandajı/giysileri, egzersiz ve cilt bakımını içeren kompleks dekonjestif tedavi oluşturur. Kilo kontrolü ve enfeksiyon profilaksisi, atakları ve progresyonu sınırlamada önemlidir.

Lenf hastalıkları: Genel bakış

Lenf sistemi, bağışıklık ve sıvı dengesinde kritik rol oynar. Bu sistemin iltihabi hastalıkları (lenfanjit) ve drenaj bozuklukları (lenfödem), ciltte kızarıklık ve ağrıdan kalıcı şişliğe kadar uzanan belirtilerle seyreder. Erken tanı ve uygun tedavi, komplikasyonların önlenmesi için önemlidir.

Lenfanjit (Lenf iltihabı)

Lenfanjit, çoğunlukla bakterilerin, bazen de mantarların ciltteki kesik, çatlak veya mantar lezyonlarından lenf kanallarına girerek iltihap oluşturmasıyla ortaya çıkar. El ve ayak bölgesindeki cilt yaraları, tırnak batmaları ve mantar enfeksiyonları sık giriş kapılarıdır.

Belirtiler: Çizgisel yayılan kızarıklık, hassasiyet/ağrı, şişlik, ateş-titreme, yakın lenf bezlerinde ağrı.
Riskler: Tedavisiz kalırsa selülit, apse ve yaygın enfeksiyon gelişebilir.

Lenfanjit tedavisi

Tedavinin hedefi, enfeksiyonu kontrol altına almak ve komplikasyonları önlemektir.

Antimikrobiyal tedavi: Hekimin uygun gördüğü antibiyotiklar; mantar şüphesinde antimikotik eklenebilir.
Destek: Yara bakımı, istirahat, etkilenen uzvun elevasyonu, ağrı ve ateş kontrolü.
İzlem: Bulguların kötüleşmesi veya yayılması durumunda acil değerlendirme gerekir.

Lenfödem

Lenfödem, lenfatik drenaj bozulduğunda lenf sıvısının dokularda birikmesi sonucu gelişen, çoğunlukla kol veya bacaklarda görülen kalıcı bir ödemdir. Zamanla ciltte gerginlik, hareket kısıtlılığı ve enfeksiyon eğilimi artabilir.

Neden: Lenf sıvısının boşaltılamaması ve dokularda birikimi.
Bulgular: Şişlik, ağırlık-dolgunluk hissi, ciltte gerginlik ve tekrarlayan enfeksiyonlar.

Lenfödem tedavisi

Yaklaşım, şişliği azaltmak ve yeniden birikimi engellemeye odaklanır.

Manuel lenf drenajı: Elle uygulanan özel masaj teknikleri ile lenf akımının desteklenmesi.
Kompresyon: Çok katlı bandajlama ve uygun ölçülü eldiven, kolluk veya çorap gibi kompresyon giysileri.
Egzersiz ve solunum: Kas pompasını aktive eden ve lenf akımını artıran hareketler.
Cilt bakımı: Deri bütünlüğünü koruma, enfeksiyonların önlenmesi.
Yaşam tarzı: Uygun diyet, kilo kontrolü ve ödemli bölgenin korunması.