Miyom (Myom) Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Miyomlar, rahmin düz kas tabakasından köken alan, hormon duyarlı ve çoğunlukla iyi huylu tümörlerdir; en sık doğurganlık çağında görülür ve menopozda küçülme eğilimindedir. Belirtiler arasında yoğun/prolonge adet kanaması, pelvik basınç-ağrı, üriner ve barsak bası şikayetleri ile doğurganlık sorunları bulunur; birçok olgu ise asemptomatiktir. Tanıda pelvik muayene ve ultrason esastır; MR haritalama ve histeroskopi seçilmiş durumlarda kullanılır. Tedavi; izlem, medikal yaklaşımlar (kanama kontrolü ve geçici küçültme) ile uterin arter embolizasyonu veya cerrahi (miyomektomi/histerektomi) arasında, hastanın semptomları ve çocuk isteğine göre bireyselleştirilir. Miyomlar nadiren acil tabloya yol açabilir (torsiyon, intralezyonel kanama) ve çok nadiren kötü huylu tümörlerle karışabilir; bu nedenle düzenli takip önemlidir. Uygun yönetimle yaşam kalitesi belirgin şekilde iyileştirilebilir.

Miyom (Myom) Nedir?

Miyomlar, rahmin düz kas tabakasından kaynaklanan, hormon duyarlı ve genellikle iyi huylu (selim) tümörlerdir. En sık doğurganlık çağında görülür; östrojen ve progesteron etkisiyle büyüyebilir, menopoz sonrasında çoğu küçülme eğilimi gösterir. Yerleşimine göre intramural, submukozal ve subserozal tipleri vardır.

Miyom Belirtileri Nelerdir?

Birçok miyom belirti vermez. Belirti olduğunda en yaygın şikayetler şunlardır:

Yoğun veya uzun süren adet kanaması, ara kanama
Pelvik basınç ve ağrı; adet sancısında artış
Cinsel ilişki sırasında ağrı
Sık idrara çıkma, mesaneyi tam boşaltamama hissi
Kabızlık ve rektal bası hissi
Karında şişlik, ele gelen kitle
Submukozal miyomlarda kısırlık, tekrarlayan gebelik kaybı

Miyomlarda Akut Durumlar (Nadir)

Ani Ağrı ve Kanama

Nadir olarak pedinküllü miyom torsiyonu, miyom içinde kanama/degenerasyon gibi durumlar ani şiddetli karın-pelvik ağrı, yoğun vajinal kanama, bayılma hissi ve ateş ile ortaya çıkabilir. Bu belirtiler acil değerlendirme gerektirir.

Miyom Neden Olur?

Kesin neden bilinmemekle birlikte genetik yatkınlık, hormonal etkiler, obezite, erken menarş, hiç doğum yapmamış olmak, yüksek kırmızı et ve düşük sebze-meyve tüketimi gibi yaşam tarzı faktörleri riskle ilişkilidir.

Rahimde Miyom Varsa Ne Olur?

Miyomlar yoğun kanama ve bası şikayetleriyle yaşam kalitesini düşürebilir, demir eksikliği anemisine yol açabilir. Gebelikte düşük, erken doğum ve sezaryen ihtiyacı artabilir; buna karşın pek çok miyom gebelikte sorun yaratmaz. Menopoz sonrasında çoğu küçülür.

Miyom Tehlikeli Bir Hastalık Mıdır?

Miyomlar çoğunlukla iyi huyludur. Kötü huylu tümörle karışma olasılığı çok düşüktür ve genellikle hızlı büyüme (özellikle menopoz sonrası), atipik görüntüleme bulguları gibi durumlarda ileri değerlendirme gerekir. Düzenli takip önemlidir.

Miyom Nasıl Teşhis Edilir?

Tanıda jinekolojik muayene ve ultrasonografi (transvajinal/transabdominal) ilk tercihtir. Gerekli durumlarda MR ile ayrıntılı haritalama yapılabilir. Submukozal miyomlarda histeroskopi veya salin infüzyon sonohisterografi yararlıdır. Kan testleri anemiyi ve eşlik eden durumları değerlendirmede kullanılır. Bilgisayarlı tomografi rutin tanıda önerilmez.

Miyom Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedavi; semptom varlığı, miyomun boyutu/yeri/sayısı, yaş ve çocuk isteğine göre bireyselleştirilir. Asemptomatik küçük miyomlar düzenli izlemle takip edilebilir. Semptomu olanlarda ilaç, girişimsel ve cerrahi seçenekler değerlendirilir.

Miyom Tedavisinde Cerrahi Yöntemler Nelerdir?

Miyomun Çıkarılması (Miyomektomi)

Rahim korunarak miyomların çıkarılmasıdır; doğurganlığı sürdürmek isteyen hastalarda öncelikli seçenek olabilir. Nüks veya yeni miyom gelişimi mümkündür.

Rahmin Tamamen Alınması (Histerektomi)

Kesin tedavi sağlar ve miyomun tekrarlamasını önler; doğurganlığı sonlandırır. Çok sayıda veya büyük miyom varlığında, çocuk isteği olmayanlarda düşünülebilir.

Histeroskopi

Rahim iç yüzeyine yerleşmiş (submukozal) miyomların vajinal yoldan, kamera eşliğinde çıkarılmasıdır. Kanama ve ağrı semptomlarını azaltmada etkilidir.

Kapalı Ameliyatlar (Laparoskopi ve Robotik Cerrahi)

Küçük kesilerle yapılan minimal invaziv yaklaşımlardır; daha az ağrı ve daha hızlı iyileşme sağlayabilir. Uygun boyut ve yerleşimdeki miyomlarda tercih edilir.

Açık Cerrahi

Çok büyük veya kompleks miyomlarda karın kesisiyle yapılan yöntemdir; cerrahi görüş ve kontrolün gerekli olduğu seçilmiş olgularda uygulanır.

Ameliyatsız Miyom Tedavisi Nasıl Yapılır?

İlaç Tedavisi

Ağrı için nonsteroid antiinflamatuvarlar, kanama için traneksamik asit ve hormonal yöntemler (kombine yöntemler, progestinler, levonorgestrelli RİA) kullanılabilir. GnRH agonist/antagonistleri kısa süreli olarak hacmi küçültmede yararlı olabilir.

Girişimsel Radyolojik Teknikler (Uterin Arter Embolizasyonu)

Miyomu besleyen damarların kateterle tıkanması prensibine dayanır; hacimde azalma ve semptomlarda düzelme sağlar. Uygun olgularda cerrahiye alternatif olabilir.

Miyom Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Şikayetler ilerleyebilir; aşırı kanama ve demir eksikliği anemisi, bası semptomları, nadiren idrar yolu komplikasyonları ve gebelikte sorunlar görülebilir. Bununla birlikte bazı miyomlar stabil kalabilir ve menopozda küçülebilir. Düzenli takip önerilir.

Miyom Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Miyomlar kansere dönüşür mü? Çok nadirdir; çoğu miyom iyi huyludur.
Miyom nasıl teşhis edilir? Muayene ve ultrason önceliklidir; gerekirse MR ve histeroskopi kullanılır.
Tedavi nasıl seçilir? Semptom, boyut/yerleşim ve çocuk isteğine göre kişiselleştirilir.
Miyomlar menopozda ne olur? Çoğu küçülür veya stabil kalır.
Büyümeyi önlemek mümkün mü? Kesin bir yöntem yoktur; sağlıklı yaşam tarzı genel sağlığı destekler.
Ne zaman acile başvurmalıyım? Ani şiddetli ağrı, yoğun kanama veya bayılma hissinde acil başvurun.