NST (Non Stress Test) Nedir? NST Testi Neden Yapılır?

NST (Non Stress Test) Nedir? NST Testi Neden Yapılır?

Non-Stress Test (NST), fetüsün kalp atım hızının spontan hareketlere verdiği ivmelenmeleri değerlendirerek uteroplasental yeterliliği ve fetal oksijenlenmeyi dolaylı olarak gösterir. Standardize kriterlere göre 32. gebelik haftasından sonra 20 dakikada en az iki kez 15 atım/dakika ve 15 saniye süren ivmelenme reaktif sonuç olarak kabul edilir; daha erken haftalarda 10x10 kriteri kullanılabilir. Non-reaktif veya belirsiz sonuçlarda test süresi 40 dakikaya uzatılabilir ve biyofizik profil ya da kontraksiyon stres testi gibi tamamlayıcı değerlendirmeler önerilir. NST, post-term gebelik, fetal hareket azalması, intrauterin gelişme kısıtlılığı, preeklampsi/hipertansiyon, diyabet ve çoğul gebelik gibi durumlarda sık kullanılır. Non-invaziv ve güvenli bir yöntem olup, doğum zamanlaması ve antenatal takip stratejilerine karar vermede klinik tabloyla birlikte yorumlanmalıdır.

NST (Non-Stress Test) Nedir?

NST, gebelikte bebeğin kalp atım hızı ile hareketleri ve rahim kasılmaları arasındaki ilişkiyi izleyen, ağrısız ve güvenli bir değerlendirme testidir. En sık 32. gebelik haftasından sonra uygulanır; yüksek riskli gebeliklerde hekim önerisiyle 28. haftadan itibaren de kullanılabilir.

Testte anne adayının karnına iki sensör yerleştirilir: biri fetal kalp atım hızını, diğeri rahim kasılmalarını kaydeder. Anne rahat bir pozisyonda uzanır ve test genellikle 20–40 dakika sürer. Amaç, bebeğin yeterli oksijen alıp almadığını ve stres altında olup olmadığını dolaylı olarak değerlendirmektir.

NST Testi Neden Yapılır?

NST, bebeğin intrauterin ortamda iyilik halini izlemek için özellikle risk varlığında uygulanır. Aşağıdaki durumlarda sık tercih edilir:

• Beklenen doğum tarihinin geçmesi (post-term izlemi)
• Yüksek riskli gebelikler (hipertansiyon/preeklampsi, diyabet, kronik hastalıklar)
• Bebek hareketlerinde azalma bildirilmesi
• Gebelik haftasına göre küçük fetüs şüphesi (IUGR)
• Çoğul gebelik takibi
• Rh uygunsuzluğu gibi alloimmün durumlar

Doğum Tarihinin Geçmesi

40 haftayı aşan gebeliklerde plasental rezerv azalabilir. NST, fetal kalp atım hızındaki ivmelenmelerle olası riskleri erken fark etmeye ve doğum zamanlamasına karar vermeye yardımcı olur.

Yüksek Riskli Gebelikler

Hipertansiyon, diyabet veya diğer kronik hastalıklar uteroplasental dolaşımı etkileyebilir. Düzenli NST izlemi, olası bozulmaları erken saptamayı sağlar.

Bebek Hareketlerinde Azalma

Hareket azalması oksijenlenme sorununa işaret edebilir. NST, hareketlere eşlik eden kalp atım hızındaki yanıtı değerlendirerek ek inceleme gereksinimini belirler.

Gestasyonel Yaşa Göre Küçük Fetüs

Gelişme geriliğinde plasental yetmezlik riski artar. NST, fetal stres bulgularının taranmasında yararlıdır.

Çoğul Gebelikler

Erken doğum ve komplikasyon riski arttığından, fetusların iyilik halini izlemek için NST sık kullanılır.

Rh Uygunsuzluğu

Alloimmünizasyon varlığında fetüste anemi gelişebilir. NST, oksijenlenme durumunun izlenmesine katkı sağlar ve ileri değerlendirme gereksinimini gösterir.

NST Nasıl Çekilir?

Anne adayı yarı oturur veya sol yan pozisyonda rahat ettirilir. Karnına fetal kalp atım hızını ölçen prob ve kasılmaları kaydeden tocodinamometre yerleştirilir. Hareket hissedildiğinde düğmeye basması istenebilir.

• Sensörler elastik bantlarla sabitlenir ve monitör kaydı başlatılır.
• Fetal kalp atım hızı, hareketler ve olası kasılmalar eşzamanlı izlenir.
• Test ortalama 20–40 dakika sürer; yeterli ivmelenme olmazsa süre uzatılabilir.
• Gerekirse annenin pozisyonu değiştirilir veya hafif atıştırmalıkla bebeğin aktivitesi artırılır.

NST Ne Zaman Yapılır?

Rutin NST, klinik endikasyona göre planlanır. Düşük riskli gebeliklerde hekim gerekli görmedikçe zorunlu değildir; post-term dönemde ve şikayet varlığında uygulanabilir. Riskli gebeliklerde sıklık, klinisyenin değerlendirmesine göre haftada bir veya daha sık olabilir.

Testin doğruluğunu artırmak için annenin tok olması ve rahat bir ortam sağlanması önerilir. NST bebeğe zarar vermez.

NST Sonuçları Ne Anlama Gelir?

Sonuçlar genellikle reaktif, non-reaktif veya şüpheli/ belirsiz olarak raporlanır ve klinik tabloyla birlikte yorumlanır.

Reaktif NST

32. haftadan sonra 20 dakikada en az iki kez, bazal hızın ≥15 atım/dakika üzerine çıkan ve ≥15 saniye süren ivmelenme gözlenir. Bu, genellikle iyi oksijenlenmeyi gösterir ve ek teste ihtiyaç olmayabilir.

Non-Reaktif NST

40 dakikaya uzatılmış kayıtta kriterleri karşılayan ivmelenmeler yoktur. Bebek uykuda olabilir; ancak oksijenlenme sorunu olasılığı nedeniyle biyofizik profil veya kontraksiyon stres testi gibi ek değerlendirmeler önerilebilir.

Şüpheli/Belirsiz NST

Kalp atım hızı paternleri net sınıflandırılamıyorsa test tekrarlanır veya ileri incelemeler planlanır.

NST Testi Hakkında Sık Sorulan Sorular

NST güvenli mi?

Evet. NST non-invazivdir, anne ve bebek için bilinen bir riski yoktur.

Ne sıklıkla yapılır?

Sıklık klinik duruma göre belirlenir. Yüksek riskli gebeliklerde haftada bir veya daha sık; düşük riskte yalnızca endikasyon olduğunda.

NST ile doğumun başladığı nasıl anlaşılır?

NST kasılmaları gösterebilir; ancak doğumun başlaması tek bir “değer”e değil düzenli, giderek sıklaşan kasılmalar ve muayene bulgularına dayanır.

NST’de sancı değeri ne anlama gelir?

Harici tocodinamometredeki sayılar mutlak basınç değildir; kasılmaların düzeni ve sıklığı klinik olarak değerlendirilir. Şüphede hekim muayenesi esastır.

NST ne kadar sürer?

Genellikle 20–30 dakika; yeterli fetal hareket veya ivmelenme yoksa 40 dakikaya uzatılabilir.

Hangi haftadan itibaren yapılır?

Genellikle 32. haftadan sonra; riskli durumlarda 28. haftadan itibaren hekim önerisiyle uygulanabilir.

NST öncesi yemek yenebilir mi?

Hafif bir atıştırmalık fetal aktiviteyi artırabilir ve kaydın daha hızlı reaktif olmasına yardımcı olabilir.

Test sırasında bebek hareket etmezse ne yapılır?

Pozisyon değişikliği, hafif gıda alımı veya kaydın uzatılması denenebilir; gerekirse test tekrarlanır.

Non-reaktif sonuç olursa?

Klinik duruma göre biyofizik profil, kontraksiyon stres testi veya yakın takip gibi ek değerlendirmeler planlanır.

NST’de kasılmalar izlenir mi?

Evet. Tocodinamometre rahim kasılmalarının başlangıç, süre ve aralıklarını gösterir.

NST ağrılı mıdır?

Hayır. Test ağrısızdır ve anne adayı için konforludur.

Sonuçlar ne zaman değerlendirilir?

Kayıt biter bitmez hekim tarafından yorumlanır; gerekirse aynı seansta ek test planlanabilir.