Nükleoplasti Nedir? Nükleoplasti Nasıl Yapılır?
Nükleoplasti, lokal anestezi altında floroskopi eşliğinde gerçekleştirilen, nükleus pulpozus hacmini radyofrekans ablasyon ve/veya koblasyon ile azaltmaya dayalı minimal invaziv bir disk dekompresyon prosedürüdür. Orta derecede, diskin dış halkasının korunduğu (contained) bel veya boyun fıtıklarında sinir kökü basısını hafifletmeyi ve ağrıyı azaltmayı hedefler. Avantajları arasında düşük enfeksiyon riski, kısa işlem süresi ve hızlı fonksiyonel iyileşme bulunur. Komplikasyonlar nadir olmakla birlikte enfeksiyon, kanama, sinir yaralanması ve persistan ağrı görülebilir. Ekstrüde veya sekestre disk hernilerinde etkinliği sınırlıdır; bu olgularda mikrodiskektomi gibi cerrahi seçenekler daha uygundur. Başarı, doğru hasta seçimi, uygun teknik ve işlem sonrası rehabilitasyonla artar.
Nükleoplasti Nedir?
Nükleoplasti, bel ve boyun fıtıklarında diskin merkezindeki basıncı düşürerek sinir kökü üzerindeki baskıyı azaltmayı amaçlayan minimal invaziv bir yöntemdir. Nükleus pulpozus hedeflenir ve doku miktarı kontrollü biçimde azaltılır; bu sayede ağrı, uyuşma ve güçsüzlük gibi şikayetlerde gerileme hedeflenir.
Çoğu hastada lokal anestezi altında uygulanır, ciltte büyük kesi gerektirmez ve genellikle aynı gün taburculuk mümkündür.
Nükleoplasti Nasıl Yapılır?
İşlem, görüntüleme rehberliğinde ince bir iğne ile diske ulaşılarak ve özel elektrotlar kullanılarak disk içi basıncın azaltılması esasına dayanır.
- Önce kapsamlı klinik değerlendirme ve görüntüleme ile uygunluk doğrulanır.
- Alan sterilize edilir ve lokal anestezi uygulanır.
- İnce bir iğneyle diske girilir, elektrot yerleştirilir.
- Radyofrekans/koblasyon ile disk içi doku kontrollü şekilde azaltılır.
- Gözlem sonrası hasta çoğunlukla aynı gün evine döner.
İşlem Öncesi Hazırlık
Hastanın tıbbi öyküsü, nörolojik muayenesi ve görüntülemeleri (örneğin MRI) değerlendirilir. Uygun hasta seçimi, tedavinin başarısı için belirleyicidir.
Anestezi ve İşlem Aşamaları
Nükleoplasti genellikle lokal anestezi ile yapılır. İşlem, floroskopi eşliğinde diske ulaşılarak kısa sürede tamamlanır.
Radyofrekans Uygulaması
Elektrot diskin merkezine ilerletildikten sonra radyofrekans ablasyon ve/veya koblasyon teknolojisi kullanılır. Bu yaklaşım, çevre dokulara minimum hasarla disk içi basıncı düşürmeye yardımcı olur.
İşlem Sonrası Bakım
Hastalar genellikle aynı gün taburcu edilir. İlk günlerde hafif ağrı/rahatsızlık normaldir; günlük aktivitelere dönüş kısa sürede mümkündür ve hekim gerekli görürse ek ağrı tedavileri veya rehabilitasyon önerebilir.
Nükleoplasti ve Mikrodiskektomi Arasındaki Fark Nedir?
Her iki yöntem de disk hernisi tedavisinde etkilidir; ancak uygulama biçimi, iyileşme hızı ve risk profili farklıdır.
- Uygulama: Nükleoplasti iğne yoluyla disk içi dekompresyon; mikrodiskektomi mikroskop altında fıtık dokusunun cerrahi çıkarımıdır.
- İnvazivlik: Nükleoplasti minimal invazivdir; mikrodiskektomi daha invaziv bir cerrahidir.
- Anestezi: Nükleoplastide genellikle lokal; mikrodiskektomide çoğunlukla genel anestezi kullanılır.
- İyileşme: Nükleoplastide günlük yaşama dönüş sıklıkla günler içinde; mikrodiskektomide haftalar sürebilir.
- Uygunluk: Orta düzey, contained fıtıklarda nükleoplasti; büyük veya serbestleşmiş fıtıklarda mikrodiskektomi tercih edilir.
Hangi Durumlarda Nükleoplasti Yöntemi Uygulanır?
Nükleoplasti, fıtığın erken-orta evrede olduğu, diskin dış halkasının korunduğu ve sinir kökü basısına bağlı ağrı/duyusal yakınmaların bulunduğu olgularda düşünülür. İlaç ve fizik tedaviye dirençli hastalarda cerrahi dışı bir seçenek sunar.
- Başlangıç ve orta düzey bel fıtıkları
- Orta derecede sinir kökü basısı
- Seçilmiş boyun fıtığı vakaları
- Konservatif tedaviye yanıt alınamayan durumlar
- Cerrahi riski yüksek hastalar
Başlangıç ve Orta Düzey Bel Fıtıkları
Contained özellikteki fıtıklarda disk içi basıncın düşürülmesi, ağrı kontrolü ve günlük yaşam kalitesinde hızlı iyileşme sağlayabilir.
Boyun Fıtıkları
Uygun seçilmiş servikal disk hernilerinde nükleoplasti, kola yayılan ağrı ve uyuşmanın hafifletilmesi için değerlendirilir.
Nükleoplasti Kimler İçin Uygundur?
Perkütan disk dekompresyonu, uygun hasta seçiminde etkili sonuç verir. Klinik muayene, görüntüleme ve uzman görüşü sonrası karar verilir.
- Başlangıç-orta düzey disk hernisi olanlar
- Konservatif tedaviyle düzelmeyen hastalar
- Hareket kısıtlılığı ve yaşam kalitesi kaybı yaşayanlar
- Cerrahi riski yüksek olanlar
- Lokal anesteziye uygun genel sağlık durumu olanlar
Nükleoplasti Tedavisinin Faydaları Nelerdir?
Küçük girişimle uygulanır, iyileşme dönemi kısadır ve hasta konforu yüksektir. Yara izi minimaldir ve enfeksiyon riski görece düşüktür.
- Minimal invaziv yaklaşım
- Lokal anestezi ile düşük anestezi riski
- Floroskopi ile hedefe yönelik uygulama
- Kısa işlem süresi
- Günlük yaşama hızlı dönüş
Nükleoplasti İşleminin Riskleri Nelerdir?
Her tıbbi girişimde olduğu gibi nükleoplastide de bazı riskler mevcuttur. Uygun hasta seçimi ve steril teknikle riskler azaltılabilir ancak tamamen ortadan kaldırılamaz.
- Enfeksiyon ve kanama
- Sinir kökü zedelenmesi
- Devam eden ağrı veya uyuşma
- Fıtığın ilerlemesi veya nüks
- Nadir alerjik reaksiyonlar
Nükleoplasti Sonrası İyileşme Süreci
İlk saatlerde hafif rahatsızlık görülebilir ve genellikle kısa sürede azalır. Çoğu hasta birkaç gün içinde günlük yaşamına döner; ağır aktiviteler kademeli ve hekim önerisiyle başlatılır.
Postür eğitimi, bel-boyun kaslarını güçlendiren egzersizler ve gerekirse fizik tedavi, uzun dönem sonuçları iyileştirir. Düzenli kontroller, tedavi başarısının takibinde önemlidir.
Nükleoplasti Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Nükleoplasti işlemi için hangi bölüme gidilir?
İşlem genellikle beyin ve sinir cerrahisi (nöroşirürji) uzmanları tarafından uygulanır; değerlendirme ve planlama bu bölümce yapılır.
Nükleoplasti ağrılı mıdır?
Lokal anestezi sayesinde işlem sırasında ciddi ağrı beklenmez; geçici baskı veya batma hissi olabilir.
Nükleoplasti sonrası ağrılar ne zaman geçer?
Şikayetler çoğunlukla ilk günlerde azalır; tam rahatlama birkaç hafta içinde gelişebilir.
Nükleoplasti yönteminin başarı oranı nedir?
Uygun seçilmiş olgularda başarı yüksektir; fıtığın tipi, hastanın yaşı ve yaşam alışkanlıkları sonuçları etkiler.
"Patlamış" fıtıklara nükleoplasti uygulanır mı?
Ekstrüde/sekestre, serbestleşmiş disk parçalarında nükleoplasti genellikle etkili değildir; cerrahi yöntemler tercih edilebilir.
Nükleoplasti sonrası fıtık tekrarlar mı?
Uygun yaşam alışkanlıkları ve egzersizle nüks riski azaltılabilir; yine de tamamen ortadan kaldırılamaz.
Nükleoplasti sonrası hastanede yatmak gerekir mi?
Çoğu hasta aynı gün taburcu edilir; özel durumlarda kısa süreli yatış gerekebilir.
Lazerle fıtık tedavisi ile nükleoplasti aynı şey midir?
Amaç benzer olsa da teknikler farklıdır; lazer ısı enerjisiyle, nükleoplasti ise radyofrekans/koblasyonla doku azaltır.
Nükleoplasti sonrası fizik tedavi gerekir mi?
Hastanın durumuna göre fizyoterapi önerilebilir; kas güçlendirme ve postür eğitimi, tekrar riskini azaltır.