Otoimün Pankreatit
Otoimün pankreatit, bağışıklık sisteminin pankreas dokusuna karşı anormal yanıtı ile karakterize, kronik pankreatitten farklı histolojik ve klinik özellikler gösteren bir antitedir. Pankreas kanalında darlık ve iltihabi büyüme, sarılık, sindirim bozuklukları ve diyabet gibi bulgulara yol açabilir ve pankreas tümörünü taklit edebilir. Laboratuvar bulguları sıklıkla artmış antikor düzeylerini, özellikle IgG4’ü, ve otoantikor varlığını içerir; histolojide lenfosit ve plazma hücresi infiltrasyonu tipiktir. Tedavide steroid temelli immünsüpresyon çoğu olguda klinik ve radyolojik düzelme sağlar. Bununla birlikte, malignitenin dışlanamadığı veya tıbbi tedavinin yetersiz kaldığı durumlarda cerrahi girişim gerekli olabilir.
Otoimün pankreatit nedir?
Otoimün pankreatit (AIP), bağışıklık sisteminin pankreas dokusunu hedef alması sonucu gelişen ve hem histolojik görünümü hem de klinik seyriyle klasik kronik pankreatitten ayrılan bir hastalıktır. Hastalığın kesin nedeni bilinmese de otoimmün kökenli süreçler temel rol oynar.
Otoimmün köken ve eşlik eden hastalıklar
AIP’li kişilerde başka otoimmün hastalıklar da görülebilir.
- Kronik inflamatuvar bağırsak hastalıkları: Crohn hastalığı
- Kronik inflamatuvar bağırsak hastalıkları: Ülseratif kolit
Belirti ve bulgular
AIP’de pankreas kanalında darlık ve organda iltihabi büyüme gelişebilir. Bu durum bazı hastalarda pankreas tümörünü taklit eden bir kitle görünümüne yol açabilir.
- Sarılık
- Sindirim bozuklukları
- Diabetes mellitus
Tanı: laboratuvar ve histoloji
Laboratuvarda sıklıkla antikor düzeyleri artar; özellikle IgG4 yükselmesi dikkat çekicidir. Bazen vücudun kendi proteinlerine karşı gelişen otoantikorlar saptanır. Mikroskopide pankreas dokusunda lenfosit ve plazma hücrelerinin infiltre olduğu ve iltihabi yanıt başlattığı görülür.
Tedavi
İmmün yanıtı baskılayan tedavilerin temelini steroidler (örneğin kortizon) oluşturur ve çoğu hastada klinik ve radyolojik değişiklikler geri döndürülebilir.
Cerrahi ne zaman gündeme gelir?
Tümör şüphesinin kesin olarak dışlanamadığı ya da ilaç tedavisinin şikayetleri yeterince azaltmadığı durumlarda cerrahi girişim kaçınılmaz olabilir.