Pankreasın Diğer Tümörleri
Duodenum, Vater papillası ve distal safra yolu; pankreasa yakınlıkları nedeniyle tümör cerrahisinde sıklıkla pankreas başı rezeksiyonu gerektiren anatomik alanlardır. Duodenal karsinomlar ve nöroendokrin tümörlerde, pankreas invazyonu ve lenfatik yayılım riski yüzünden küratif standardı pankreatikoduodenektomi (Whipple) oluşturur. Papilla karsinomlarında da benzer şekilde Whipple tercih edilirken, papilla adenomlarında öncelik endoskopik papillektomidir; uygun olmayan durumlarda transduodenal papillektomi (ampulektomi) uygulanır ve sınırlar frozen kesit ile doğrulanır. Distal safra yolu maligniteleri, anatomik seyri gereği genellikle Whipple ile tedavi edilir. İyi huylu duodenal lezyonlar çoğu kez endoskopik olarak eksize edilebilir; tam çıkarım sağlanamazsa pankreas korunarak segmental duodenektomi bir seçenektir.
Genel Bakış
Pankreasa komşu olan duodenum, Vater papillası ve distal safra yolu bölgesindeki tümörlerin tedavisi, anatomik yakınlık nedeniyle sıklıkla pankreas başının da çıkarılmasını gerektirir. Bu bölgedeki malignitelerde onkolojik sınırlar ve lenf düğümlerinin yeterli çıkarımı için en sık uygulanan işlem pankreatikoduodenektomi (Whipple) ameliyatıdır.
Oniki Parmak Bağırsağı Tümörleri
Kötü huylu tümörler
Duodenumdaki karsinomlar ve nöroendokrin tümörler pankreas başına invazyon gösterebildiğinden, küratif yaklaşım çoğu olguda pankreatikoduodenektomidir.
- Standart tedavi: Whipple ameliyatı ile duodenum, pankreas başı ve ilişkili safra yolu sisteminin çıkarılması.
- Gerekçe: Tümörün pankreasa yayılma eğilimi ve bölgesel lenfatik tutulum riski.
İyi huylu tümörler
Duodenal adenomlar büyük oranda endoskopik yöntemlerle tamamen çıkarılabilir.
- İlk seçenek: Endoskopik rezeksiyon/polipektomi.
- Endoskopiyle tam çıkarılamayan olgular: Pankreas korunarak segmental duodenektomi uygulanabilir.
Vater Papillası Tümörleri
Vater papillası, pankreas kanalı ile ana safra kanalının duodenuma açıldığı bölgedir; bazı bireylerde kanallar ayrı açıklıklardan yan yana sonlanabilir.
Kötü huylu tümörler
Papilla karsinomlarında onkolojik cerrahi için genellikle Whipple ameliyatı tercih edilir.
- Amaç: Negatif cerrahi sınır sağlamak ve bölgesel lenfadenektomi yapmak.
İyi huylu tümörler
Papilla adenomlarında öncelik endoskopik papillektomidir. Uygun olmayan, tamamlanamayan veya rezidü saptanan durumlarda transduodenal papillektomi (ampulektomi) cerrahi seçenektir.
- İntraoperatif değerlendirme: Frozen-kesit ile rezeksiyon sınırlarının kontrolü yapılabilir.
- Pozitif sınır varlığında: Whipple ameliyatına geçiş gerekebilir.
Distal Safra Yolu Tümörleri
Distal safra yolu pankreas başı içinden geçerek duodenuma ulaşır. Bu segmentteki malign lezyonların onkolojik olarak uygun çıkarımı için çoğunlukla pankreatikoduodenektomi gereklidir.