Pelvis (Leğen Kemiği) Nedir? Leğen Kemiği Neresidir?

Pelvis, iki kalça kemiği, sakrum ve koksiksin oluşturduğu, gövdeyi alt ekstremitelere bağlayan ve iç organları koruyan bir kemik halkadır. Yük aktarımı, denge ve hareketin yanı sıra kadınlarda doğum kanalı olarak işlev görür. Pelvis içinde mesane, rektum ve üreme organları bulunur; kadın ve erkek pelvisleri doğum ve yük taşıma gereksinimleri nedeniyle belirgin anatomik farklılıklar gösterir. Pelvik taban kasları kontinans, cinsel işlev ve core stabilitesi için kritiktir ve düzenli egzersizle güçlendirilebilir. Pelvik ağrının nedenleri kas-iskelet zorlanmalarından enfeksiyonlara ve jinekolojik/ürolojik sorunlara kadar değişir; tedavi altta yatan nedene göre planlanır.

Pelvis Nedir?

Pelvis (leğen kemiği), omurganın en alt bölümünü bacaklara bağlayan, gövde ağırlığını taşıyan ve iç organları koruyan kemik halkadır. İki kalça kemiği (os coxae), sakrum ve koksiksin birleşiminden oluşur. Her bir kalça kemiği; ilium, ischium ve pubis adlı üç kemikten gelişir.

Pelvisin Anatomik Yapısı ve Bölümleri

Pelvis; mekanik destek, denge ve koruma sağlar. Pelvik halka; önde pubik simfizis, arkada sakroiliak eklemlerle stabilite kazanır.

İlium: Pelvisin geniş ve kanat benzeri üst kısmı.
Ischium: Pelvisin arka-alt bölümü; otururken yük taşıyan kısım.
Pubis: Pelvisin ön bölümünü oluşturur ve orta hatta pubik simfiziste birleşir.
Sakrum ve koksiks: Pelvik halkayı arkadan tamamlayan omurga elemanları.

Pelvis (Leğen Kemiği) Neresidir?

Pelvis, karın altı ile kasık ve kalça kemikleri arasındaki bölgede yer alır. Ön sınırları pubik kemikler, arka sınırları sakrum ve koksisktir. Bu alanda iskelet elemanlarının yanı sıra üreme, boşaltım ve alt sindirim sistemine ait yapılar bulunur.

Pelvisin İşlevleri Nelerdir?

Pelvis, iç organları korur ve omurgadan gelen yükü alt ekstremitelere dengeli biçimde aktarır. Günlük aktivitelerde (yürüme, koşma, oturma) denge ve hareket verimliliğini artırır. Kadınlarda doğum kanalı olarak işlev görür ve doğum sürecinde uyumlu şekilde genişler.

Destek ve koruma: Mesane, rektum ve üreme organlarını muhafaza eder.
Hareket ve denge: Yük aktarımı ve postürün sürdürülmesini sağlar.
Doğum: Kadınlarda fetüsün doğum kanalından geçişini kolaylaştırır.

Pelvis İçerisinde Bulunan Organlar

Pelvis; üreme, boşaltım ve alt sindirim sistemine ait hayati organları barındırır.

Rahim (Uterus)

Uterus kadın üreme sisteminin merkezidir; gebelik süresince fetüsün gelişimine imkân tanır.

Yumurtalıklar

Hormon salgılar ve oosit üretir; pelvisin iki yanında yer alır.

Fallop Tüpleri

Yumurtalık ile uterusu bağlayan yapılardır; döllenme çoğunlukla burada gerçekleşir.

Serviks (Rahim Ağzı)

Rahmin vajinaya açıldığı bölgedir; doğumda genişleyerek doğum yolunun bir parçasını oluşturur.

Vajina

Dış genital organları rahme bağlayan kaslı kanaldır; cinsel ilişki ve doğumda rol alır.

Mesane

İdrarı depolayan kaslı organdır; pelvisin ön bölümünde yer alır.

Rektum

Sindirim sisteminin son bölümüdür; dışkının anüse iletilmesini sağlar.

Üretra

Mesaneden idrarın dışarı atılmasını sağlayan kanaldır; kadınlarda daha kısa, erkeklerde daha uzundur.

Kadın ve Erkek Pelvisi Arasındaki Farklar

Kadın pelvisi daha geniş ve oval, pubik açısı daha büyük; sakrumu daha kısa ve nispeten düz yapıdadır. Erkek pelvisi daha dar ve kalp şeklinde; pubik açısı daha dardır ve kemik yapısı daha kalındır. Bu farklılıklar doğum ve yük taşıma gereksinimlerinden kaynaklanır.

Kadın: Geniş-oval giriş, daha geniş pubik açı (~80–85°), geniş-kısa sakrum.
Erkek: Daha dar giriş (kalp şekilli), daha dar pubik açı (~50–60°), daha kavisli sakrum.

Pelvik Kaslar ve Pelvik Tabanın Rolü

Pelvik taban; mesane, rahim/prostat ve bağırsakları destekleyen kas ve bağ dokusu katmanıdır. İdrar-dışkı kontrolü, cinsel işlevler ve gövde stabilitesi için kritiktir. Düzenli güçlendirme (ör. Kegel egzersizleri) pelvik organ sarkması ve idrar kaçırma riskini azaltmaya yardımcı olabilir.

Organ desteği: Mesane, rahim/prostat ve bağırsakları taşır.
Kontinans: İdrar ve dışkı tutmayı düzenler.
Doğum: Kadınlarda doğum sırasında esneyerek bebeğin geçişine izin verir.
Cinsel işlev ve postür: Cinsel fonksiyon ve core stabilitesine katkı sağlar.

Leğen Kemiği Ağrısı Nedir?

Pelvik ağrı, alt karın ve kasık çevresinde hissedilen, akut (ani) veya kronik (6 aydan uzun) seyredebilən bir yakınmadır. Nedenler; kas-iskelet zorlanmaları, enfeksiyonlar, idrar ve sindirim sistemi sorunları ile kadınlarda jinekolojik durumlar olabilir.

Leğen Kemiği Ağrısı Belirtileri Nelerdir?

Alt karın bölgesinde sürekli ya da aralıklı ağrı
Vajina, rektum veya bel bölgesine yayılabilen ağrı
İdrar yaparken yanma veya zorlanma
Cinsel ilişki sırasında ağrı
Adet dönemlerinde şiddetlenen kramplar
Kabızlık ve sindirim şikayetleri

Leğen Kemiği Ağrısının Tedavisi Nedir?

Tedavi, altta yatan nedene göre planlanır. Kas zorlanmalarında istirahat ve fizik tedavi, pelvik taban disfonksiyonunda egzersiz ve rehabilitasyon, enfeksiyonlarda uygun antibiyotik, yaralanma ve kırıklarda istirahat, gerekirse cerrahi ve sonrasında rehabilitasyon uygulanabilir.

Pelvis Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Pelvis ne demek?

Gövdeyi bacaklara bağlayan, iç organları koruyan ve yük aktarımı sağlayan kemik halkadır.

Pelvis kemikleri nelerdir?

Sakrum, koksiks ve iki kalça kemiğinden oluşur. Kalça kemiği ilium, ischium ve pubisin birleşmesiyle gelişir.

Pelvis ağrısı neden olur?

Kas-iskelet zorlanmaları, enfeksiyonlar, idrar ve sindirim sistemi sorunları; kadınlarda adet krampları, endometriozis ve benzeri jinekolojik nedenler rol oynayabilir.

Pelvis kırığı nedir ve nasıl tedavi edilir?

Pelvisi oluşturan kemiklerde çatlak/kırık gelişmesidir. Stabil olgularda istirahat ve yardımcı cihazlar; instabil veya ağır olgularda cerrahi ve rehabilitasyon gerekebilir.

Pelvis bölgesi neresidir?

Karın altı ile kasık ve kalça kemikleri arasındaki alandır; omurganın en alt kısmı ile ilişkilidir.

Kadınlarda pelvis bölgesi neresidir?

Karın altı ile kasık ve kalça kemikleri arasındaki, üreme organlarını da içeren alandır.

Pelvis MR'ı hangi durumlarda çekilir?

Ağrı, enfeksiyon, kitle/kanser şüphesi, anormal yapıların değerlendirilmesi gibi durumlarda istenebilir.

Pelvis ağrısı hamilelikte neden olur?

Hormon değişimleri, bağ dokularındaki gevşeme ve artan mekanik yüklenme nedeniyle gelişebilir.

Pelvik iltihap nedir?

Pelvik inflamatuar hastalık; üreme organlarının enfeksiyonudur ve uygun antibiyotiklerle tedavi edilir.

Pelvis kırığı iyileşme süreci ne kadar sürer?

Kırığın tipine ve eşlik eden yaralanmalara göre değişmekle birlikte genellikle 8–12 hafta sürer.

Pelvis ameliyatı ne zaman gereklidir?

İnstabil kırıklar, tümörler veya belirgin yapısal bozukluklarda cerrahi gerekebilir.

Pelvik taban kasları nasıl gevşetilir?

Diyaframatik nefes, germe, biyofeedback ve uygun gevşeme teknikleri yardımcı olabilir.

Pelvik taban disfonksiyonu nedir?

Pelvik kasların aşırı gergin veya zayıf olmasıyla gelişen işlev bozukluklarıdır; idrar kaçırma, kabızlık ve pelvik ağrıya yol açabilir.

Pelvis ağrısına hangi doktor bakar?

Nedene göre jinekolog, ürolog, fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı veya ortopedist değerlendirebilir.

Pelvis neden genişler veya daralır?

Doğumsal anatomik farklılıklar, cinsiyete bağlı özellikler ve gebelik/doğum gibi fizyolojik süreçler etkiler.

Pelvis hangi organları içerir?

Mesane, üretra, rektum; kadınlarda uterus, serviks, vajina, yumurtalıklar; erkeklerde prostat ve seminal veziküller.

Pelvik egzersizler nelerdir?

Kegel egzersizleri, köprü (bridge), derin karın-kalça stabilizasyon çalışmaları ve uygun squat varyasyonları sayılabilir.

Pelvis kemiği ağrısı neden olur?

Kas zorlanmaları, enfeksiyonlar, yaralanmalar, gebelik ilişkili değişimler ve eklem-bağ sorunları neden olabilir.

Leğen kemiği rahatsızlıklarının tedavisi nedir?

Altta yatan nedene göre istirahat, fizik tedavi, ilaç/antibiyotik, gerekirse cerrahi ve rehabilitasyon yaklaşımları uygulanır.