Penis Eğriliği (Peyronie) Nedir? Neden Olur ve Nasıl Tedavi Edilir?
Peyronie hastalığı, tunika albuginea içinde mikrotravmaya bağlı yara iyileşmesi bozukluğu ve kollajen birikimi ile oluşan fibrotik plakların ereksiyon sırasında kavernozal dokunun simetrisini bozması sonucu penil kurvatur ile seyreder. Risk; ileri yaş, diyabet, bağ dokusu/otoimmün hastalıklar, geçirilmiş pelvik-ürolojik cerrahi ve aile öyküsü ile artar. Tanı; ayrıntılı öykü, fizik muayene, farmakolojik ereksiyon altında açı ölçümü ve gerekirse ultrason ile plak/kanlanma değerlendirmesine dayanır. Akut fazda ağrı kontrolü ve plak progresyonunu sınırlamaya yönelik konservatif tedaviler; kronik fazda ise seçilmiş olgularda intralezyonel ilaçlar (örn. kollajenaz) ve belirgin deformitede cerrahi düzeltme (plication, greftleme veya penil protez ile kombinasyon) önerilir. Konjenital penil kurvatur Peyronie’den farklı patofizyolojiye sahiptir ve tedavi yaklaşımı cerrahi düzeltmeye odaklanır. Hastalığın spontan düzelmesi nadirdir; multidisipliner ve bireyselleştirilmiş yönetim yaşam kalitesini artırır.
Penis Eğriliği (Peyronie) Nedir?
Peyronie hastalığı, penisin tunika albuginea tabakasında gelişen fibrotik plaklar nedeniyle ereksiyon sırasında penisin bir yöne doğru eğrilmesiyle karakterizedir. Eğrilik; ağrı, peniste kısalma hissi, şekil bozukluğu ve cinsel ilişki sırasında güçlük gibi yakınmalara yol açabilir.
Hastalık sonradan ortaya çıkabileceği gibi doğuştan görülen penil eğrilikle karıştırılmamalıdır. Kesin tanı üroloji uzmanı tarafından klinik değerlendirme ile konur.
Penis Eğriliğinin Nedenleri
Peyronie’nin kesin nedeni tam aydınlatılamamıştır; ancak özellikle ereksiyon hâlindeki penisin tekrarlayan mikrotravmaları ve bunun sonucunda anormal yara iyileşmesi süreci suçlanır. Yaşla görülme sıklığı artar.
- 50 yaş ve üzeri olmak
- Diyabet ve erektil disfonksiyon
- Geçirilmiş prostat/ürolojik cerrahiler
- Bağışıklık sistemi/otoimmün bozuklukları
- Ailede Peyronie öyküsü
Travma yaşamayan kişilerde de gelişebileceği unutulmamalıdır.
Doğuştan Penis Eğriliği
Konjenital penil kurvatur (kordi), anne karnında penisi oluşturan süngerimsi yapıların gelişim farklılıklarına bağlıdır ve Peyronie’den farklı bir tablodur. Eğrilik çoğunlukla öne doğru olsa da her yöne olabilir.
Genellikle ergenlikte fark edilir. İdrar deliği anormallikleri veya inmemiş testis gibi diğer doğumsal sorunlarla birlikte bulunabilir.
Penis Eğriliği Belirtileri
Yakınmalar plakların yerine ve boyutuna göre değişir.
- Erektil durumda belirgin penil eğrilik
- Cinsel ilişki ya da ereksiyon sırasında ağrı
- Ereksiyonu sürdürmede zorlanma
- Partnerde ilişki sırasında ağrıya yol açma
- Penis gövdesinde ele gelen sertlik/plak
- Penis boyunda kısalma hissi
- Cinsel ilişkide zorlanma ve anormal şekil görünümü
Penis Eğriliğinde Tanı ve Teşhis
Tanı; ayrıntılı öykü ve fizik muayene ile başlar. Gerekirse geçici ereksiyon oluşturularak gonyometre ile eğrilik açısı ölçülür. Ultrason gibi görüntüleme yöntemleri plakları ve penil kanlanmayı değerlendirmede yardımcı olabilir.
Penis Eğriliği Tedavisi
Tedavi, eğriliğin derecesi, ağrı, sertleşme kapasitesi ve hastanın cinsel yaşam etkilenimine göre bireyselleştirilir. Hafif ve ilerlemeyen olgularda düzenli takip yeterli olabilir. Sigara ve alkolün bırakılması, dengeli beslenme ve egzersiz gibi yaşam tarzı önlemleri tedaviyi destekler.
Akut Dönem Peyronie Tedavisi
Akut fazda plaklar yeni oluşur ve ağrı ön plandadır. Ağrı kontrolü, bazı oral ajanlar, düşük yoğunluklu şok dalga uygulamaları ve hekim uygun görürse plak içine ilaç enjeksiyonları tercih edilebilir. Erken değerlendirme, ilerlemenin sınırlanmasına yardımcı olabilir.
Kronik Dönem Peyronie Tedavisi
Yaklaşık 12–18 ay sonra ağrı azalırken plaklar yerleşir. Bu dönemde ağızdan ilaçların etkisi sınırlıdır; intralezyonel enjeksiyonlar ve seçilmiş olgularda cihaz temelli yaklaşımlar denenebilir. Belirgin şekil bozukluğu veya işlev kaybında cerrahi düzeltme temel seçenektir.
Peyronie Cerrahi Tedavi
Genellikle konservatif tedavilere en az 1 yıl yanıt alınamazsa ve eğrilik belirginse cerrahi düşünülür. İki ana yaklaşım vardır:
- Plication/Nesbit benzeri düzeltme: Eğriliğin dış kısmındaki dokular kısaltılarak düzleştirme sağlanır; ereksiyon sorunu olmayan ve eğriliği sınırlı olgular için uygundur.
- Penil protez ile düzeltme: Erektil disfonksiyon eşlik eden hastalarda eğrilik düzeltilir ve protez uygulanır.
Ameliyat sonrası kısa hastane yatışı yeterli olur; cinsel aktiviteye dönüş genellikle 4–6 hafta sonra önerilir.
Peyronie Enjeksiyon Tedavisi
Plak içine uygulanan enjeksiyonlar (örneğin kollajenaz veya kalsiyum kanal blokerleri) fibrotik dokuyu zayıflatmayı hedefler. Tedavi genellikle çoklu seanslar hâlinde planlanır ve ameliyat istemeyen, belirli derecede eğriliği olan hastalar için iyi bir seçenek olabilir.
Penis Eğriliği Kendiliğinden Geçer mi?
Ağrı zamanla azalabilse de eğrilik çoğunlukla kendiliğinden düzelmez. Erken tanı ve uygun tedavi, ilerlemeyi ve olası cinsel işlev bozukluklarını sınırlayabilir. Ürolog tarafından öğretilen manuel germe manevraları ve bazı tıbbi cihazlar bazı hastalarda destek sağlayabilir; bu uygulamalar yalnızca hekim gözetiminde yapılmalıdır.