Rahim Filmi (HSG) Nedir? Rahim Filmi Nasıl Çekilir?

Histerosalpingografi (HSG), rahim boşluğu ve fallop tüplerinin anatomisini iodlu kontrast ve fluoroskopi kullanarak değerlendiren, infertilite araştırmasında temel bir tanı yöntemidir. Test, adet sonrası erken dönemde uygulanır ve tipik olarak 15–30 dakika sürer; hafif kramplar ve kısa süreli lekelenme en sık görülen geçici etkileridir. Normal bulgular; üçgen, düzgün sınırlı uterin kavite ve her iki tüpten peritoneal boşluğa serbest kontrast kaçışı şeklindedir. Anormallikler tüp tıkanıklığı, hidrosalpinks, intrauterin yapışıklık, polip/miyom ve uterin septumu içerebilir. Bulgular tedavi planını yönlendirir; histeroskopi, laparoskopi veya IVF gibi seçenekler gündeme gelebilir, bazı olgularda HSG tüp yıkama etkisiyle fertiliteyi geçici olarak artırabilir. Komplikasyonlar nadirdir; enfeksiyon ve kontrast alerjisi gibi durumlar dikkatle izlenmelidir.

Rahim Filmi (HSG) Nedir?

Rahim filmi, tıbbi adıyla histerosalpingografi (HSG), rahim boşluğu ve fallop tüplerinin şeklini ve açıklığını değerlendirmek için röntgen altında iyotlu kontrast kullanılan bir görüntüleme testidir. En sık infertilite araştırması, tekrarlayan düşüklerin nedenini aydınlatma ve tüp bebek tedavisi öncesi değerlendirme amacıyla uygulanır. Test, hem yapısal anomalileri hem de tüplerin geçirgenliğini göstermesi nedeniyle üreme sağlığı yönetiminde yol göstericidir.

HSG Neden Çekilir?

HSG; gebe kalamama, tekrarlayan düşük, anormal kanama veya pelvik ağrı varlığında, doğumsal rahim anomalilerinden şüphelenildiğinde ve önceki operasyonların/tedavilerin etkisini değerlendirmede istenir. Bulgular, doğru tedavi planının (konservatif, cerrahi veya yardımcı üreme teknikleri) seçilmesine yardımcı olur.

HSG Kimlere Yapılır?

Korunmasız düzenli ilişkiye rağmen 12 ay (35 yaş üstünde 6 ay) içinde gebelik oluşmayan kadınlara, iki veya daha fazla düşük öyküsü olanlara, tüp bebek öncesi değerlendirmeye girenlere ve uterin/tubal anomaliden şüphelenilen olgulara önerilir.

Rahim Filmi (HSG) Nasıl Çekilir?

İşlem ayaktan, radyoloji biriminde yapılır ve çoğu kişi aynı gün normal yaşamına dönebilir. Aşamalar aşağıda özetlenmiştir.

İşleme Hazırlık

Zamanlama: Adet kanamasının bitmesini izleyen ilk günlerde (genellikle 6–10. günler) planlanır; gebelik olasılığı azalır ve görüntü kalitesi artar.
Bilgilendirme ve onam: Doktorunuz işlem basamakları ve olası riskleri açıklar; sorularınızı yöneltin.
İlaçlar ve alerji: Kullandığınız ilaçları ve özellikle iyot/deniz ürünleri alerjisini bildirin; gerekirse alternatifler değerlendirilir.
Ağrı yönetimi: İşlemden 30–60 dakika önce basit bir analjezik önerilebilir.
Enfeksiyon riski: Geçirilmiş pelvik enfeksiyon öykünüz varsa koruyucu antibiyotik gereksinimi doktor tarafından değerlendirilebilir.
Pratik öneriler: Rahat kıyafet tercih edin ve işlem sonrası için hijyenik ped bulundurun.

Çekim Sırasında Adımlar

Pozisyon ve hazırlık: Jinekolojik pozisyonda yatılır; vajen ve serviks antiseptikle temizlenir, spekulum yerleştirilir.
Kateter yerleştirme: Rahim ağzından ince, esnek bir kateter ilerletilir.
Kontrast enjeksiyonu: İyotlu kontrast rahim boşluğuna verilirken fluoroskopi ile seri görüntüler alınır.
Değerlendirme: Rahim konturları, kavite içi lezyonlar ve kontrastın tüplerden peritoneal boşluğa akışı gerçek zamanlı izlenir.
Tamamlama: Kateter çıkarılır ve kısa bir gözlem sonrası taburculuk yapılır.

İşlem Süresi

Hazırlık ve dinlenme dâhil toplam süreç yaklaşık 30–60 dakikadır; çekim süresinin kendisi çoğunlukla 15–30 dakikadır.

İşlem Sırasında ve Sonrasında Hissedilenler

Adet sancısına benzer kramplar ve kısa süreli rahatsızlık sık görülür. İşlem sonrası hafif lekelenme normaldir. Şiddetli ağrı, ateş veya kötü kokulu akıntı gelişirse tıbbi değerlendirme gerekir.

Rahim Filmi Ne Zaman Çekilir?

HSG, adet kanamasının bitiminden sonraki erken foliküler fazda planlanır. Bu dönem hem olası bir gebeliğin etkilenme riskini azaltır hem de endometrium ince olduğundan görüntü kalitesini artırır.

HSG Sonuçları ve Yorumlanması

Normal HSG’de rahim boşluğu üçgen ve düzgün sınırlıdır; kontrast her iki tüpten geçerek karın içine serbestçe yayılır. Anormallikler; tüp tıkanıklığı, hidrosalpinks, intrauterin yapışıklık (Asherman sendromu), polip/miyom, septum ve kontur düzensizliklerini içerebilir. Bulgular, infertilite yönetiminde sonraki adımları belirler.

HSG Ne Ortaya Koyar?

HSG, tüplerin açıklığı ve uterin kavitenin şekli hakkında bilgi verir; olası yapışıklıklar, dolum kusurları, kontur bozuklukları ve kontrastın peritoneal kaçışı değerlendirilir. Bu sayede uygun tedavi (izlem, cerrahi düzeltme, yardımcı üreme teknikleri) planlanır.

Sonuçlarına Göre Tedavi Yöntemleri

Normal sonuçta doğal gebelik şansı artar ve destekleyici öneriler yeterli olabilir. Tespit edilen soruna göre histeroskopi ile polip/miyom çıkarılması veya yapışıklıkların açılması, laparoskopik cerrahi ile pelvik patolojilerin tedavisi ya da bilateral tüp tıkanıklığında tüp bebek (IVF) önerilebilir. Bazı olgularda HSG’nin yıkama etkisi geçici fertilite artışı sağlayabilir.

HSG Sonrası Yaşananlar

Çoğu hasta aynı gün günlük yaşamına döner. Hafif kramplar ve lekelenme birkaç saat–gün içinde geriler.

HSG Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

İlk gün dinlenmek ve bol sıvı almak.
Gerekirse hekimin önerdiği ağrı kesiciyi kullanmak.
Enfeksiyon riskini azaltmak için kişisel hijyene özen göstermek; hekimin önerdiği süre cinsel ilişkiden kaçınmak.
Ateş, şiddetli karın ağrısı, yoğun kanama veya kötü kokulu akıntı olursa gecikmeden sağlık kuruluşuna başvurmak.

Riskler ve Yan Etkiler

HSG genel olarak güvenli ve düşük riskli bir işlemdir. Yine de bazı yan etkiler görülebilir ve nadiren komplikasyon gelişebilir.

HSG Güvenli midir?

Çoğu kişide ciddi sorun yaşanmaz. Bireysel sağlık öyküsü ve alerjiler dikkate alınarak riskler kişiye özel değerlendirilmelidir.

Olası Yan Etkiler

Kramplar ve ağrı: Genellikle kısa sürelidir ve basit analjeziklerle kontrol edilebilir.
Lekelenme/kanama: Hafif ve geçicidir; yoğun veya uzamışsa değerlendirme gerekir.
Enfeksiyon: Nadir; ateş, titreme, kötü kokulu akıntı ve şiddetli ağrı uyarıcıdır.
Alerjik reaksiyon: Çok nadir; döküntü, kaşıntı, nefes darlığı gelişirse acil müdahale gerekir.
Radyasyon maruziyeti: Düşük dozdadır ve genellikle klinik açıdan anlamlı risk oluşturmaz.

Sıkça Sorulan Sorular

Rahim Filmi Ücreti Ne Kadar?

Merkeze, kullanılan ekipmana, ek tetkik ve anestezi gereksinimine göre değişir.

Normal Rahim Filmi Görüntüsü Nasıldır?

Üçgen, düzgün sınırlı bir uterin kavite ve her iki tüpten peritoneal boşluğa serbest kontrast akışı izlenir.

HSG Sonrası Enfeksiyon Belirtileri?

Ateş, titreme, kötü kokulu akıntı, şiddetli karın ağrısı ve anormal/yoğun kanama uyarıcıdır; tıbbi değerlendirme gerekir.

HSG Sonrası Kanama Olur mu?

Hafif lekelenme normaldir; şiddetli veya uzamış kanama varsa hekime başvurulmalıdır.

HSG Çektirmeden Önce Neler Yapılmalı?

Gebelik dışlanmalı, ilaçlar ve alerjiler hekime bildirilmelidir; çoğu hastada işlem öncesi basit analjezik yararlı olur.

HSG Adetten Kaç Gün Sonra Çekilir?

Genellikle adet bitimini izleyen 6–10. günlerde uygulanır.