SARS Virüsü Nedir? SARS Neden Olur? SARS Virüsü Nasıl Bulaşır?

SARS Virüsü Nedir? SARS Neden Olur? SARS Virüsü Nasıl Bulaşır?

SARS, 2002–2004 yıllarında görülen ve SARS-CoV (SARS-CoV-1) tarafından oluşturulan, damlacık ve yakın temas yoluyla yayılan bir koronavirüs enfeksiyonudur. Kuluçka süresi 2–7 gün (nadiren 10 güne kadar) olup, başlangıç semptomları ateş, titreme, miyalji ve baş ağrısıdır; bir hafta içinde kuru öksürük, dispne ve hipoksemi gelişebilir. Olguların bir kısmında ağır pnömoni ve solunum yetmezliği tabloya hakim olur; ileri yaş ve komorbiditeler kötü prognozla ilişkilidir. Spesifik aşı veya onaylı antiviral tedavi salgın döneminde mevcut değildi; izolasyon, temaslı takibi, maske ve el hijyeni gibi önlemler salgının kontrolünde belirleyici olmuştur. Yoğun küresel halk sağlığı müdahaleleri sayesinde 2004’ten bu yana toplumda bulaşan SARS vakası bildirilmemiştir.

SARS nedir?

SARS (Şiddetli Akut Solunum Sendromu), SARS-CoV adlı bir koronavirüsün yol açtığı, bulaşıcı ve kimi vakalarda ölümcül seyredebilen bir solunum yolu hastalığıdır. 2002–2004 döneminde uluslararası yolculukların etkisiyle birden fazla ülkeye yayılmış, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) koordinasyonunda yürütülen halk sağlığı önlemleriyle kontrol altına alınmıştır. Yoğun sürveyans, izolasyon ve temaslı yönetimi sayesinde 2004’ten bu yana toplum içinde bulaşan yeni SARS vakası bildirilmemiştir.

SARS nasıl önlenir?

Salgın döneminde hastalığa karşı spesifik bir aşı veya onaylanmış antiviral tedavi bulunmuyordu. Bulaşın kesilmesinde şüpheli vakaların hızlı izolasyonu, temaslı takibi ve karantina, tıbbi maskelerin doğru kullanımı, el hijyeni ve kalabalık ortamlarda mesafe gibi önlemler belirleyici olmuştur.

SARS neden olur?

SARS, soğuk algınlığına yol açanlarla aynı aileden bir koronavirüs tarafından oluşturulur. Genetik ve epidemiyolojik bulgular, etkenin hayvan kaynaklı (zoonotik) bir virüsten insana uyum sağlayarak evrildiğini düşündürmektedir.

SARS nasıl bulaşır?

Bulaşın ana yolu damlacık ve yakın temastır. Öksürme, hapşırma veya konuşma sırasında saçılan damlacıklar kısa mesafede kişiden kişiye geçişe neden olabilir. Virüsle kontamine yüzeylere (kapı kolu, elektrik düğmesi, telefon gibi) temas sonrası ellerin yüze götürülmesiyle dolaylı bulaş da mümkündür.

SARS kimleri etkiler?

Salgında bildirilen vakalar özellikle 25–70 yaş arası yetişkinlerde yoğunlaşmıştır; çocuk vakalar daha seyrektir. Ağır hastalık ve ölüm riski, 60 yaş üzerindeki bireylerde ve diyabet veya kronik karaciğer hastalıkları gibi ek hastalıkları bulunanlarda daha yüksektir.

SARS belirtileri nelerdir?

Kuluçka süresi genellikle 2–7 gün olup bazı vakalarda 10 güne uzayabilir. Başlangıç çoğunlukla grip benzeri yakınmalarla seyreder; bir hafta içinde alt solunum yolu bulguları ön plana geçebilir.

• Erken dönem: Ateş, titreme, halsizlik, kas ağrıları, baş ağrısı; bazen ishal.
• İlerleyen dönem: 38°C ve üzeri ateşe eşlik eden kuru öksürük, nefes darlığı ve hipoksemi.
• Ağır seyir: Pnömoni ve solunum yetmezliği gelişebilir; entübasyon ve mekanik ventilasyon gerekebilir.
• Laboratuvar/görüntüleme: Erken lökopeni, ağır evrede trombositopeni görülebilir. Akciğer görüntülemesinde genellikle pnömoni ile uyumlu bulgular izlenir, nadiren başlangıçta normal olabilir.