Tiroglobulin Nedir? Tiroglobulin Testi Neden Yapılır?

Tiroglobulin, tiroid folikül hücreleri tarafından sentezlenen ve T3/T4 hormon biyosentezinde yer alan bir glikoproteindir. Serum tiroglobulin düzeyi tiroid dokusunun varlığı ve aktivitesiyle ilişkilidir; bu nedenle diferansiye tiroid kanserinde total tiroidektomi ve radyoaktif iyot sonrasında tümör belirteci olarak izlemde kullanılır. Tiroidit, hipertiroidi ve büyük/nodüler guatr gibi benign durumlarda da yükselebilir ancak maligniteyi tek başına göstermez. Ölçümlerde anti-tiroglobulin antikorlarının varlığı yalancı düşük sonuçlara neden olabileceği için anti-Tg ile birlikte değerlendirme gereklidir. İyot durumu, TSH baskılama tedavisi, gebelik ve yakın dönem cerrahi/RAI gibi faktörler sonuçları etkileyebilir. Sonuçların klinik tablo, görüntüleme ve diğer laboratuvar parametreleriyle birleştirilmesi doğru yorum için esastır.

Tiroglobulin Nedir?

Tiroglobulin (Tg), tiroid bezinde üretilen ve tiroid hormonlarının (T3, T4) sentezinde öncül görevi gören büyük bir glikoproteindir. Metabolizma hızı, ısı üretimi ve kardiyak fonksiyonlar başta olmak üzere birçok hayati süreç, tiroglobulin aracılığıyla sentezlenen tiroid hormonlarının etkisi altındadır.

Tiroglobulin'in Yapısı ve Fonksiyonu

Tiroglobulin, tiroid folikül hücrelerinde sentezlenir ve kolloid içinde depolanır. Tirozin kalıntılarının iyotlanması ve birleşmesiyle T3 ve T4 öncüleri oluşur; ihtiyaç halinde folikül hücrelerinde proteoliz ile hormonlar serbestleşir. Az miktarda tiroglobulin dolaşıma geçebilir ve kanda ölçülebilir.

Tiroglobulin ve Tiroid Hastalıkları

Serum tiroglobulin düzeyi, tiroid dokusunun miktarı ve aktivitesi arttığında yükselme eğilimindedir. Tiroidit, hipertiroidi ve büyük/nodüler guatr gibi durumlarda Tg yükselebilir. Diferansiye tiroid kanserinde (papiller/foliküler) total tiroidektomi ve radyoaktif iyot ablasyonu sonrası Tg'nin çok düşük veya ölçülemez olması beklenir; yükselmesi kalıntı doku ya da nüksü düşündürür. Bununla birlikte Tg, nodüllerde maligniteyi tek başına saptamak veya tiroid fonksiyon bozukluğunu tanımak için rutin bir tarama testi değildir; diğer bulgularla birlikte yorumlanmalıdır.

Tiroglobulin Testi Nedir?

Tiroglobulin testi, damardan alınan kan örneğinde Tg düzeyinin ölçülmesiyle yapılır. Özel bir hazırlık çoğu durumda gerekmez; ancak tiroid hormonu (levotiroksin) ile TSH baskılama, yakın dönem cerrahi/ablasyon ve biyotin kullanımı gibi etmenler sonucu etkileyebilir. Referans aralıkları kullanılan yönteme ve laboratuvara göre değiştiğinden takiplerde mümkünse aynı laboratuvar tercih edilmelidir.

Yüksek Tiroglobulin Değerleri

Diferansiye tiroid kanseri varlığı/tekrarı (tedavi sonrası izlemde)
Tiroidit (iltihap) ve hipertiroidi
Büyük/nodüler guatr, iyot dengesizlikleri
Yakın dönem tiroid cerrahisi veya radyoaktif iyot tedavisi sonrası geçici artış

Uzamış veya beklenmeyen yüksekliklerde hekim, görüntüleme veya ek laboratuvar testleri isteyebilir.

Düşük veya Normal Tiroglobulin Seviyeleri

Normal veya az miktarda tiroid dokusu varlığını düşündürür
Anti-tiroglobulin antikorları (anti-Tg) varsa yalancı düşük sonuç görülebilir

Bu nedenle Tg ölçümü, anti-Tg ile birlikte değerlendirilerek raporlanmalıdır.

Tiroglobulin Değerlerini Etkileyen Faktörler

İyot alımı (eksiklik/fazlalık)
Kullanılan ilaçlar: levotiroksin ile TSH baskılama, amiodaron vb.
Gebelik ve doğum sonrası dönem
Radyoaktif iyot tedavisi ve yakın dönem tiroid cerrahisi
İnflamasyon/tiroidit ve ölçüm yöntemi farklılıkları
Örnekleme zamanı ve aynı laboratuvarda izlem gerekliliği

Tiroglobulin Antikorları

Anti-tiroglobulin antikorları (anti-Tg), özellikle Hashimoto tiroiditinde sık görülür ve Tg ölçümlerini bozarak yalancı düşük veya değişken sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle Tg sonucu, eşzamanlı anti-Tg ile birlikte ve klinik bağlamda yorumlanmalıdır.